Heim Nyhende Etterlyser nynorsk i rammeplanen for barnehagane

Etterlyser nynorsk i rammeplanen for barnehagane

Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa åtvarar mot konsekvensane av å ikkje møta nok nynorsk i barnehagane.

Kvart år byrjar nesten 8000 born på skulen i nynorske skulekrinsar. I barnehagen har dei blitt lesne høgt for, utforska bokstavar, lært songar, rim, regler og vitsar. Barnehageundersøkinga til Pirion og Landssamanslutinga av nynorskkommunar viser at fleirtalet av born i nynorske barnehagar møter oftare song og høgtlesing på bokmål enn nynorsk.

LES SAKA: Nynorske barnehagar syng mest på bokmål

Torgeir Dimmen, senterleiar for Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa, åtvarar mot at dette får konsekvensar for dei minste sine språklege sjølvbilete og grunnlaget for å læra skriftspråk når dei byrjar på skulen.

– Desse borna har ein rett til å møte skriftspråket sitt før dei byrjar den formelle lese- og skriveopplæringa i småskulen. Dette bør vera ein sjølvsagt og lovfesta rett. Slik er det ikkje, korkje i gjeldande rammeplan for barnehagen eller i utkastet til ny plan, seier Dimmen, og legg til:

– At det finst to variantar av skriftspråket norsk, er ikkje tematisert nokon stad i utkastet til ny rammeplan. Det er heller ikkje nemnt nokon stad at born i barnehagealder i nynorskområde har andre vilkår for å etablere eit grunnlag for lese- og skriveopplæringa frå første klasse enn born i bokmålsområde. Desse momenta må inn i den endelege versjonen av den nye rammeplanen.

Han meiner det er påfallande at samisk er nemnd, men ikkje nynorsk med eitt ord.

I ei høyringsfråsegn føreslår Nynorsksenteret at den nye rammeplanen får med fleire formuleringar om nynorsk. Mellom annan at barnehagar i nynorskdistrikt skal stimulera borna sin nynorskspråklege kompetanse, slik at dei kan utvikla og ta vare på språket sitt.

Nynorsksenteret meiner òg det er viktig at det blir slått fast i rammeplanen at personalet skal bruka og tilby eit mangfald av bøker og songar på bokmål og nynorsk.

Både Noregs Mållag og NLA Høgskolen etterlyser òg tiltak for å sikra dei språklege rettane til nynorske born.

LES OGSÅ: Nynorske barnehagar syng og les mest på bokmål

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

Jubel for 16 000 medlemer i Mållaget

Medlemsauken i Mållaget held fram, og 12. desember nådde Noregs Mållag 16 000 medlemer for fyrste gong sidan 1985. – Medlemer er sjølve grunnlaget for ein...

Nynorsken held stand – fleire lyspunkt enn utfordringar

I 2023 hadde Noreg 72 498 nynorskelevar i skulen, ein nedgang på rundt 9000 samanlikna med 1993 då talet var 81 668. Samstundes har bokmålselevar...

Gledeleg med viktig nynorskstøtte frå SV

SV vil prioritera fire millionar til nynorske læremiddel for vaksne innvandrarar og éin million i støtte til Noregs Mållag. – Det svært gledeleg at SV...

Leselyst, formidling, skule og bibliotek på Falturiltuseminaret

Falturiltu-seminaret samlar forfattarar, forlagsfolk, fagfolk, forskarar, studentar, lærarar, bibliotekarar og andre som jobbar med formidling av nynorsk barne- og ungdomslitteratur. Meld deg på no! Torsdag 7.11...