Landssamanslutninga av nynorskkommunar, Pirion og Framtida.no har undersøkt korleis det står til med språket på digitale læremiddel på barnetrinnet på nynorske skular.
Mellom kontaktlærarane på barnetrinnet som bruker pc i undervisinga kvar veke, svarer 3 av 4 at dei bruker digitale ressursar på nett som berre finst på bokmål minst éin gong i veka eller oftare. I ei anna undersøking blant norsk- og samfunnsfagslærarar på ungdomsskulen er talet det same.
Og av lærarane på barnetrinnet er det 4 av 5 som synest det er ganske eller veldig vanskeleg å finna digitale læremiddel på nynorsk.
Kring 200 lærarar har svart på kvar av undersøkingane.
– Prøver så godt me kan
Skulen tar i bruk fleire og fleire digitale læremiddel. På Leirvik skule i Stord kommune, ein av dei største nynorskkommunane i landet, har alle andreklassingane no fått kvar sin chromebook.
– Det er gøy. Me har mange spel som me kan gå inn på heime. Me kan læra av å spela, seier Isak Tisthamar (7).
Når me er inne i timen har dei om husdyr og grønsaker. Etter at lærar Linda Petterteig er ferdig med å snakka, får elevane jobba på maskinane sine. Då bruker dei oppgåver på bokmål frå det digitale læreverket til Aschehoug, Lokus123.
– Dei har noko på nynorsk òg, men ikkje alt. Me prøver så godt det lar seg gjera å bruka læremiddel på nynorsk, seier Petterteig.
Ho har sjølv tatt kontakt med forlaget.
– Tavleboka me fekk frå dei som skulle vera på nynorsk, hadde mykje bokmål i seg, fortel ho, og legg til at fleire forlag har blitt flinkare i det siste.
Mållaget åtvarar
Noregs Mållag er uroa for det aukande omfanget av digitale læremiddel. Dei har utarbeidd ein rapport om situasjonen for digitale læremiddel på nynorsk som blir presentert på landsmøtet deira på Rauland no i helga.
Rapporten har sett på digitale læringsressursar som er i bruk på fire ulike skular i nynorskområde og undersøkt kor mange av dei som er på nynorsk.
Av 104 ulike appar, nettsider og andre læringsressursar som er i bruk på desse skulane er berre 15 tilgjengeleg i nynorskversjonar.
Av dei som finst på nynorsk, må elevane ofte aktivt velja nynorsk for å få opp tekst på nynorsk. Det er det ikkje alle som gjer. Mållaget meiner dette må følgja elevane, slik at dei slepp å aktivt velja nynorsk sjølv.
Lik rett til god språkopplæring
– Det er for ille og feil at titusenvis av elevar manglar læremiddel på eige språk. Eg meiner dette er eit lovbrot, seier leiar i Noregs Mållag, Magne Aasbrenn.
Opplæringslova seier klart at digitale læremiddel òg er læremiddel, men Aasbrenn ønskjer likevel ei skjerping av lova slik at det ikkje blir tvil om at elevane skal ha lik rett til læremiddel til same pris til same tid.
Mållaget vil no setja i gang ein kampanje for å sikra at nynorskelevane i framtida skal ha eit læringsmiljø på det språket dei skal ha opplæring i.
– Nynorskelvane har lik rett til digtale læremiddel på nynorsk som bokmålselevane har. Stat og skuleeigar må sikra at opplæringlova er klokkeklar og at ho blir følgt. I tillegg må det koma ei stønadsordning som gjer at læremiddel på nynorsk blir utvikla.
Fredag kveld kjem kunnskapsminister Jan Tore Sanner til landsmøtet, og ha vil då bli utfordra på kva han vil gjera med saka.
