Heim Nyhende Skeptisk til valfri norskopplæring

Skeptisk til valfri norskopplæring

Skeptisk til valfri norskopplæring

Av Toyni Tobekk 10.jun.2009

Norsk blir valfritt for lærarstudentar som skal undervise i 5. til 10. årstrinn. Det er ikkje LNK glad for.

– Norsk er reiskapsfaget, det som meir enn noko anna blir brukt i all undervisning, seier språkkonsulenten i LNK, Jan Magne Dahle. Dahle er styreleiar i LNK, utdanna lærar og jobbar med språklege oppgåver retta mot oppvekstsektoren og kulturen for LNK. Han er skeptisk til den nye lærarutdanninga som inneber at lærarstudentar no går ut i yrkeslivet utan å ha ei grunnleggjande norskopplæring med seg.

Ikkje obligatorisk
Bakgrunnen for den nye lærarutdanninga  er Stortingsmelding  11, Læreren – Rollen og utdanningen, som blei vedteken i april i år. Den legg opp til to hovudretningar i lærarutdanninga; ei som rettar seg mot 1. til 7. årssteg og ei for 5. til 10. årssteg. For lærarar som skal undervise i 5. til 10. årssteg blir det krav om ei sterkare profesjonsutdanning, ved at kvar lærar må fordjupe seg i tre fag. Kvart fag skal telje minst 60 studiepoeng, noko som svarar til eitt års høgskulestudium. Det blir ikkje stilt krav til kva fag lærarstudentane skal fordjupe seg i.

– Kva med dei lærarstudentane som ikkje vel norsk som eitt av dei tre faga, spør Dahle. 

– Vi treng lærarar med ein grunnleggjande kunnskap om norsk. Vi lever i eit IKT-samfunn der svært mykje informasjon skjer skriftlig, også i skulen. I tillegg har ein prøvar, meldingar, presentasjonar og skriftlege oppgåver som krev at læraren har eit godt språk.

Forskriftene til den nye lærarutdanninga krev rett nok at ein lærar må ha minst 60 studiepoeng i norsk for å få undervise i faget. Men Dahle peikar på at norsk femnar om mange fleire fag og arbeidsområde i skulen.

– Denne regjeringa har gjennom språkmeldingane Språk bygger broer og Mål og meining forplikta seg sterkt i språklege spørsmål. Det vil vere meiningslaust å ha ei lærarutdanning som ikkje syner dette i praksis, meiner Dahle.

Verst for nynorsken
I utgangspunktet skjeler ikkje LNK til målformer når dei meiner denne løysinga ikkje er optimal. Dahle ser likevel ikkje bort frå at denne dreiinga vekk frå norsk som eit obligatorisk fag vil gå meir ut over nynorsken enn andre fag. Nynorsken er allereie under press, og Dahle er redd for at ein ikkje vil få lærarar i nynorskområde med god nok kompetanse på nynorsk.

LNK er positive til mykje i stortingsmeldinga om den nye lærarutdanninga, seier Dahle. At ein legg opp til to retningar innan grunnskulen er LNK svært einige i. No håper Dahle og LNK at ein i relativt nær framtid vil få ei ytterlegare styrking av lærarutdanninga.

– Vi ønskjer oss ei femårig lærarutdanning og at norsk bli innført som obligatorisk fordjupningsfag.

Du kan lese LNK si fråsegn til Stortingsmelding 11, Læreren – Rollen og utdanningen her.

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

Jubel for 16 000 medlemer i Mållaget

Medlemsauken i Mållaget held fram, og 12. desember nådde Noregs Mållag 16 000 medlemer for fyrste gong sidan 1985. – Medlemer er sjølve grunnlaget for ein...

Nynorsken held stand – fleire lyspunkt enn utfordringar

I 2023 hadde Noreg 72 498 nynorskelevar i skulen, ein nedgang på rundt 9000 samanlikna med 1993 då talet var 81 668. Samstundes har bokmålselevar...

Gledeleg med viktig nynorskstøtte frå SV

SV vil prioritera fire millionar til nynorske læremiddel for vaksne innvandrarar og éin million i støtte til Noregs Mållag. – Det svært gledeleg at SV...

Leselyst, formidling, skule og bibliotek på Falturiltuseminaret

Falturiltu-seminaret samlar forfattarar, forlagsfolk, fagfolk, forskarar, studentar, lærarar, bibliotekarar og andre som jobbar med formidling av nynorsk barne- og ungdomslitteratur. Meld deg på no! Torsdag 7.11...