Meir enn 40.000 barn i grunnskulen har for dårlege norskkunnskapar til å følgje vanleg undervisning. Kunnskapsdepartementet vil vite kvifor.

I fjor fekk 40.017 grunnskuleelevar særskilt opplæring i norsk. Det er 6,5 prosent av alle grunnskuleelevar i Noreg. No ønskjer styresmaktene å sjå nærare på årsakene til at så mange treng hjelp med norsken, skriv Aftenposten.

Kunnskapsdepartementet ønskjer at alle elevar skal få kartlagt sine språkkunnskapar, slik at ein kan finne ut om elevane faktisk treng spesialundervisning, og deretter når dei kan nok til å følgje ordinær undervisning.

I ei evaluering frå 2006 om korleis norsk som andrespråk bli praktisert i grunnskulen kom det fram at 30 prosent av grunnskulane ikkje hadde standardiserte prosedyrar for å kartleggje språkkunnskapar. I rapporten går det også fram at halvparten av elevane som får spesialundervisning, blir verande i denne gjennom heile skulegangen. (©NPK)

Norske kommunar har spart over ein milliard sosialhjelpskroner på tre år. Utviklinga har samanheng med den gode arbeidsmarknaden.

Tre av fire kommunar har minska utgiftene sine til sosialhjelp sidan 2004. Samla sett er innsparingane på 1,1 milliard kroner i perioden 2004-2007, skriv Bergens Tidende.

Den gode arbeidsmarknaden er ein av årsakene til at utbetalingane ikkje er så store som før.

– Dessutan har det openbert blitt lettare å kome inn på langsiktige trygdeordningar, seier Tor G. Turøy hos Fylkesmannen i Hordaland til avisa.

På denne måten vert rekninga flytta frå kommunane til staten.

Bergen kommune er den største spararen av alle, og dei årlege utbetalingane er 100 millionar kroner mindre enn for fire år sidan. Samtidig får Fylkesmannen færre klager enn før. I Oslo er utbetalingane redusert med rundt 80 millionar kroner. (©NPK)

Redaktør i Syn og Segn, Bente Riise, håper på “full perestrojka” i kjølvatnet av språkmeldinga.
Namn: Bente Riise

Alder: 46

Jobbar med: Redaktør i det nynorske tidsskriftet Syn og Segn og leiar i Norsk Tidsskriftforening.

Bruker sommaren til: Flytteprosess, og det er utruleg å oppdage kor mykje ein samlar på av godt og gale. Fann nettopp igjen gamle papir frå den tida vi dreiv nærradioen Oslo Kringkastar, eit pionerprosjekt og ein boltreplass for nynorske mediespirar på åttitalet.

Kva for språk bruker pc-en din: Nynorsk. Eg nyttar også Google, Startsida og alt anna eg kjem over på nynorsk.

Meir dialekt i NRK, bra eller dårleg: Dialektane er kanskje vårt viktigaste språklege arvegods, og det er viktig å sleppe dei til på eteren, men ikkje slik at nynorsken blir skadelidande.

Dersom dialektane tek for mykje over for nynorsk, vil det føre til at nynorsk står svakare om nokre år. Eg trur det er viktig at nynorsk får ein sterkare posisjon i både NRK, TV2 og nærradioane. Dialektane står sterkt nok, trur eg.

På kva område kunne nynorsken vore meir synleg: Alle. Det er avgjerande at nynorsk blir brukt i all offentleg samtale og i alle samanhengar, og eg er spent på kva konsekvensar alle tiltaka som er varsla i Språkmeldinga kan få. Slik eg les meldinga, skal det no bli full perestrojka, noko eg håper inderleg at skjer.

Eg etterlyste ei slik melding for nokre år sidan, og vel no å vere optimist. Eg håper at norsk arbeidsliv, ikkje berre det offentlege, blir meir opptekne av språk, slik at nynorskbrukarar kan nytte språket sitt kvar som helst, og på alle område. Eg håper også at det i nynorsk-kommunane blir sett større fokus på at vaksne folk ikkje treng byte til bokmål, at det er viktig både for dei sjølve og samfunnet.

Dette har det ikkje vore så mykje snakk om, så det får vere min appell i dag.

Kvifor nynorsk: Eg har vakse opp med nynorsk, så eg har det både i ryggmargen, hovudet og hjartet. Det er ei kjelde til stadig rikdom, det er utfordrande og spanande å halde på med, og eg finn stadig nye gleder og skattar å hente. Eg låner Ottar Grepstad sine ord: Nynorsk er meir enn eit språk!

Leiar i Noregs Ungdomslag har ein pc som ikkje vil lyde.

Namn: Gunhild Berge Stang

Alder:  34

Jobbar med: Leiar i Noregs Ungdomslag, rådgjevar i Sogn og Fjordane fylkeskommune, men no for tida i svangerskapspermisjon

Bruker sommaren til: NU sin folkekulturfestival, samvær med familie og sjauing i hus og hage

Kva for språk bruker pc-en din: Bokmål, fordi eg ikkje får den til å lyde.

Meir dialekt i NRK, bra eller dårleg: I alle fall ikkje dårleg

På kva område kunne nynorsken vore meir synleg: Diverre må eg melde at eg syns nynorsken er for lite synleg i eige kjerneområde som Sogn og Fjordane. Fråfallet frå nynorsk som bruksspråk i dette fylket er skremmande stort, særleg på kysten. Det verste er at her lyt ein truleg til å tenkje nytt når det gjeld mottiltak. 

Kvifor nynorsk: For min del handlar nynorsk om identitet, både språkleg, kulturelt og politisk.

Framsidebilde frå www.ungdomslag.no.

Nynorsken er ikkje berre eit språk, det er eit fellesgode, meiner kommunalministeren.
Namn: Magnhild Meltveit Kleppa

Alder: 59

Jobbar med: Politikk: Folkestyre og samfunnsutvikling. Rammer for gode lokale velferdstilbod og bustader til dei som ikkje har fire vegger å organisera livet sitt utifrå.

Bruker sommaren til: Hjelmeland er eit framifrå utgangspunkt når sola skin. Sjøliv, hagearbeid eller ein kjapp fjelltur. Inneliv med brødbaking og huslege syslar om regnet vert for tungt. Dyrka familie og vener, ta att samtalar og samver eg ikkje får til når pendlinga krev sitt.

Kva for språk bruker pc-en din: Den brukar bokmål og eg nynorsk!

Meir dialekt i NRK, bra eller dårleg: Bra, men med eit visst atterhald ! Nynorsk må høyrast, ikkje berre skrivast og lesast! NRK har eit ansvar for å gjera nynorsk munnleg kjent og normalisert!

På kva område kunne nynorsken vore meir synleg: På alle område : Privat og offentleg sektor, friviljuge lag og organisasjonar, nett og papir. Mange aviser bør syna større respekt for lesarane sine!

Kvifor nynorsk: Jon Fosse har skrive: “Det er jo språket mitt, det eg kanskje er mest knytt til her i livet. Eg er veldig glad i språket mitt. Eg opplever det som nedverdigande å skulle måtte argumentere for det”. Eg er samd. Men nynorsk er noko meir enn språket mitt. Det er eit fellesgode, ein skriftkultur som i seg sjølv er tankevekkjande, eit uromoment som ein støtt må tenkja over. Meir enn før. Difor nynorsk!

Nordsjøkonferansen 2008 er dessverre avlyst.

For meir informasjon, send e-post til post@LNK.no.

LNK-nytt si sommarspalte er tilbake. Lurar du til dømes på kva språk pc-ane til folk rundt om i landet snakkar, er du på rett plass! Først ute i år er leiar får stiftinga Målrock, Arvid Fodnes.

Namn: Arvid Fodnes

Alder: 51

Jobbar med: HMS

Bruker sommaren til: Jobb, ferie og planlegging av årets målROCK festival

Kva for språk bruker pc-n din: Ein av dei nyttar nynorsk

Meir dialekt i NRK, bra eller dårleg: Veldig bra

På kva område kunne nynorsken vore meir synleg: Reklame, musikk(rock) , generelt områder som treff ungdom.

Kvifor nynorsk: Nynorsk er norsk språk! Alt anna er avartar. Nynorsk er ei framifrå målform som har i seg noko langt meir enn berre ordet.

Nettlesaren Firefox 3 vert no lansert på nynorsk.

Firefox 3 er til no lansert på 45 språk, deriblant nynorsk.

I følgje Mozilla Releases er Firefox 3 tre til fire gonger raskare enn sin forgjengar, og har over 15.000 forbetringar. Nokre av desse er blant anna den nye, smarte adresselinja og beskytting mot skadeleg programvare.

Les pressemeldinga her.

Kommunane må passa på at dei ikkje kjem i underskot neste år ved å utvida tenestetilbodet for mykje i år, åtvarar kommunalministeren.

Kommunane får neste år tilført opp til 4 milliardar kroner ekstra som dei kan bruka som dei vil.

Kommunalminister Magnhild Meltveit Kleppa (Sp) seier regjeringa har sytt for eit historisk løft for kommunane, men ber no kommunane tenkja seg om slik at dei ikkje brukar for mykje i 2008.

Dei to siste åra har det kome 24.000 nye årsverk i kommunane, og tala for første kvartal i år viser at veksten held fram med ein auke på rundt 8 prosent.

– Då kjenner eg eit behov for å seia: Dette er svært bra, men samstundes er det viktig at kommunane i 2008 ikkje satsar over evne. 2008 blir eit krevjande år. Det er kommunane sitt eige ansvar å bruka midlane mest mogleg effektiv i år, slik at dei ikkje skaffar seg eit unødvendig underskot til neste år, seier Kleppa til NTB. (©NPK)

Ei rundspørjing Bergens Tidende har gjort hjå dei største dame-magasina i landet syner at dei har svært få eller ingen saker på nynorsk.

Redaktørane i Det Nye, Kamille og Eva seier dei ikkje har nynorskskrivande journalistar i staben og heller ikkje får tilbod om saker på nynorsk frå frilansjournalistar. Kor vidt dei ville trykke ein artikkel på nynorsk eller ikkje, ville bli ei vurderingssak den dagen tilbode ligg føre, seier dei.

Rerdaktør i Eva, Kirsten Oftedal, seier ho ikkje har noko målsetjing om meir nynorsk i bladet, men at ho er open for det der det er naturleg.

Magasinet Elle har derimot operert med fleire saker på nynorsk det siste året, og sjefsredaktør Signy Fardal seier dei negative reaksjonane har vore overraskande få.

Fardal seier til Bergens Tidende at ho reknar med at Elle vil halde fram med nynorsk også i framtida.

Men at ein får oppleve eit heilt Elle-blad gjennomgåande på nynorsk, held ho som lite sannsynleg.

Vågsøy kommune i Sogn og Fjordane meiner det bør opprettast ei linje for industrigründerar i Måløy.

Gründerutdanninga er tenkt som eit tilbod til unge talent som har anlegg for å produsera ting og driva verksemder, fortel NRK Sogn og Fjordane. Tanken er at utdanninga skal vera eit samarbeid mellom industrien i kommunen og fylkeskommunen og tilby ein kombinasjon av praktisk og teoretisk opplæring.

Alfred Bjørlo i Måløy vekst viser til at både Hordaland, Møre og Romsdal og Trøndelag alt har eit slikt tilbod.
– Når ein får det til der, må vi klara det også, seier han.

Undervisningsutvalet i Sogn og Fjordane fylkeskommune skal avgjera om det blir oppretta ei slik linje i Måløy eller ikkje. (©NPK)