Heim Blogg Side 371

Sommarsnakk med Oddvar Grøthe

0

Hemsedal kommune har nyss vedteke ein nynorsk målbruksplan. Kva meiner så ordføraren i Hemsedal om dette språket?

Namn: Oddvar Grøthe

Alder: 55

Jobbar som: Ordførar i Hemsedal. Eg har heile mitt vaksne liv vore bonde og tømmrar. Har drive med mjølkekyr, er no del av ei samdrift.

Bruker sommaren til: Sommaren er ein kombinasjon mellom lesing av tidskrifter og bøker og putling med diverse arbeid på gard og støl. Denne sommaren har regnet redusert utetida ein del.

Kva for språk bruker pc-n din: PCèn min har bokmål som sitt språk. Det blir derfor ein vane å sjå mykje raudt under ord når eg skriv. Eg er vel ingen fanatisk stivbeint nynorskmann, det er nok ein del dialekttilpassningar i skriftspråket mitt. Eg er nordmann som bur i Norge og ikkje i Noreg.

Meir dialekt i NRK, bra eller dårleg: Eg synest dialektbruk i NRK og andre etermedia er positivt. Det er med på gje dei unge mot til å ta vare på dialekta si, og dermed ta vare på mangfaldet.

På kva område kunne nynorsken vore meir synleg: Nynorsken kunne vore meir synleg i markedsføring av reiselivsprodukt. Her ser eg stor skilnad på t.d. Hemsedal og Beitostølen. I Hemsedal er det bokmål med engelske nemningar som er brukt, medan Beitostølen er stolt av og har nynorsk/valdresmålet som sitt varemerke. Det må leggjast meir vekt på at språket er kultur på lik linje med mat og drikke.  Dette kunne vera ei sak for Noregs Mållag no når” heile Norge” skal livnære seg på reiseliv.

Kvifor nynorsk: Nynorsk er kultur og tradisjon på lik linje med mat, dans og spel. Nynorsk er eit naturleg skriftmål for meg. Hemsedalsdialekta ligg nær opp til det nynorske skriftspråket. Me har kløyvd infinitiv, fleirtalsbøying av verb og 4 kasus for substantiv. Dette er det nok berre den eldre garde som brukar no, diverre.

Nynorsken er såleis noko som tek vare på den språklege identitenten vår, sjølv om talet på dei som har “bymål” som talemål er aukande.

Framsidebilde: Frå Hemsedal kommune sine heimesider.

Sommarsnakk med Geir Gråbein Nordby

0

Bandet Rammsund har gjort suksess med å omsetje og framføre det tyske metalbandet Rammstein sitt materiale på nynorsk. Vi har snakka med vokalist Gråbein.

Namn: Geir Gråbein Nordby

Alder: 29

Jobbar som: Musikkredaktør og journalist for bladet Lyd & Bilde

Bruker sommaren til: Hovefestivalen, Roskilde, spelte sjølv på Helgåfestivalen på Jæren. Skal ein tur til Ørsta (kjærasten er derfrå). Så blir det å slappe av resten av ferien.

Kva for språk bruker pc-n din: Engelsk

Meir dialekt i NRK, bra eller dårleg: Bra. Vi treng å byggje opp ei forståing for dialektar frå barndommen. Det blir for dumt om ein ikkje forstår menneske frå sitt eige land. Eg har ikkje inntrykk av at dette har vore noko problem til no, men vi kan stadig bli betre. Eg vil og gjerne leggje til at sidemål i grunnskulen er viktig, fordi ein må tenkje meir over gramatikken, sunt for hjernen å få trimma seg på det logiske planet. Den som meistrar logisk tenking, har eit friare sinn.

På kva område kunne nynorsken vore meir synleg: Det er i alle fall veldig irriterande at den norske versjonen av Microsoft Office ikkje har nynorsk ordliste som standard. Eg synest heller ikkje det hadde skada om dialekttalande journalistar i VG og Dagbladet hadde halde seg til nynorsk. Det er ingen grunn til at ikkje bokmål og nynorsk skal leve side om side i sjølv dei største mediakanalane.

Kvifor nynorsk: For Rammsund sin del fungerar nynorsk mykje betre enn bokmål. Når vi set om Rammstein sine tekstar frå tysk til norsk, bevarer vi ein større del av klangen i språket ved å bruke nynorsk. Dessutan har det vore veldig spennande å ta opp igjen nynorsken så mange år etter den videregåande skulen. Det er kanskje ikkje så viktig å meistre båe skriftspråka, men det gjer livet bittelitt meir interessant. Å skrive på nynorsk er for meg hjernetrim a’la Sudoku og kryssord. Det er straks artigare når ein gjer det av eigen fri vilje, enn når ein får oppgåver som er like inkjeseiande som dei er obligatoriske på skulen.

Framsidebilde: Greger Stolt Nilsen/Rammsund

Sommarsnakk med Per Egil Hegge

0

Forfattar og språkrøktar Per Egil Hegge frå Aftenposten svarar på språkspørsmåla våre denne gongen.

Namn: Per Egil Hegge

Alder: 67

Jobbar som: Pensjonist

Bruker sommaren til: Å halde kjøkenet, hagen og vedskjulet på hytta i Danmark nokolunde ryddig, og rydde litt i eit par bokmanuskript som kjem i haust.

Kva for språk bruker pc-en din: Konservativt bokmål/riksmål.

Meir dialekt i NRK, bra eller dårleg: Dårleg, fordi så mange trur at dei ikkje treng arbeide med språket når dei brukar dialekt.

På kva område kunne nynorsken vore meir synleg: Nynorskfolk likar ikkje å høyre slikt, men for mange av dei som ikkje bruker og ikkje likar nynorsk, fungerer språket som eit sterkt irritasjonsmoment. Sett frå den synsstaden er nynorsken synleg nok.

Kvifor nynorsk: Fordi det er naturleg for den som bruker det.

Sommarsnakk med Kjetil Haanes

0

Han vart nyleg styreleiar i Norsk Presseforbund og har nytta høvet til å be om meir nynorsk i Aftenposten.

Namn: Kjetil Haanes

Alder: 50

Jobbar som: Nestleiar i Norsk Journalistlag (og styreleiar i Norsk Presseforbund)

Bruker sommaren til: Seinke skuldrane, lade batteria til hausten og ikkje minst fiske på Sunnmøre.

Kva for språk bruker pc-en din: Nynorsk, sjølv om pc-n stadig vekk prøvar seg med bokmål og engelsk.

Meir dialekt i NRK, bra eller dårleg: Det er bra for alle, ikkje minst for dei mange språksløve med dårleg utvikla språkøyre.

På kva område kunne nynorsken vore meir synleg: Mellom anna i dei store riksavisene, og eg har nyleg utfordra Harald Stanghelle i Aftenposten om å skrive meir på nynorsk.

Kvifor nynorsk: Språk er kommunikasjon, og nynorsk er eit godt språk å kommunisere med andre menneske på. I tillegg fell det naturleg for meg ettersom eg snakkar dialekt og kjem frå Sunnmøre.

Sommarsnakk med Magni Flyum

0

Kvar onsdag i sommarferien snakkar me litt med folk som har tenkt nokre tankar kring dette med språk. Først ute er nyutnemnd administrasjonssjef på Nynorsk kultursentrum, Magni Flyum.

Namn: Magni Hjertenes Flyum

Alder: 31

Jobbar som: Organisasjonssekretær i Landslaget for Lokalaviser (Administrasjonssjef i Nynorsk kultursentrum frå 1. oktober).

Brukar sommaren til: Familien flyttar frå Oslo til Nordfjordeid i august, så i år går sommaren med til pakking og andre flytterelaterte oppgåver. Innimellom passar vi på å kose oss i sola på Vestlandet.

Kva for språk bruker pc-en din: Norsk (bokmål)

Meir dialekt i NRK, bra eller dårleg: Dialektane speglar mangfaldet i Noreg og bør absolutt vere ein del av språkbiletet i NRK. Likevel meiner eg at NRK bør nytte ein stor del normert språk, både nynorsk og bokmål. Det ein høyrer og les i media er ein av dei viktigaste referansene folk har når dei utviklar språket sitt.

På kva område kunne nynorsken vore meir synleg: Overalt; på brødposane, i menyane på DVD-spelaren, på skilt og i vekeblad. Det bør vere like naturleg å møte nynorsk som bokmål i alle situasjonar. Lat oss vere stolte over at vi har to skriftspråk i landet og bruke begge.

Kvifor nynorsk: Kvifor ikkje?

Nordstoga fekk målpris

0

Odd Nordstoga har fått LNK sin Målbrukspris for 2005.

Nytt styre i LNK

0

Jan Magne Dahle held fram som leiar i LNK og med det er det Ørsta og Sunnmøre som får halde fram i den sentrale leiinga i organisasjonen.

Jan Magne Dale (59) har lang fartstid i politikken på lokal- og fylkesnivå for SV. i Tillegg er han nestleiar i Tussa Kraft og medlem av styret i Fjord 1.

Olav Ullern i KS inviterte styreleiar Jan Magne Dahle i LNK til samarbeid på landstinget på Rauland.

Nye i styret
Nye i styret blir Solfrid Borge som til dagleg er ordførar i Ullensvang herad og Kjell G. Helland som er varaordførar i Bjerkreim kommune.

Viktige saker
LNK skal ikkje berre synast på den språkpolitiske arenaen. Jan Magne Dahle ønskjer at LNK skal vera eit viktig talerøyr for dei små og mellomstore kommunane som ligg i distriktsnoreg.
– Landstinget har nettopp vedteke eit handlingsprogram som viser at organisasjonen vil arbeida for ei rekke viktige saker for nettopp desse kommunane.

Jan Magne Dale (t.h) blei vald til leiar i LNK på landstinget. Med seg i styret får han Solfrid Borge, Astrid Myran Aarvik (nestleiar), Rune Øygard og Kjell G. Helland (sistnemnde var ikkje til stades når biletet var tatt.)

Styresamansettinga blir slik:
Jan Magne Dale, medlem av fylkesutval i Møre og Romsdal og formannskapsmedlem i Ørsta kommune. I tillegg er han nestleiar i Tussa Kraft

Styremedlemmer:
Astrid Myran Aarvik, nestleiar, kultursjef i Lærdal kommune
Solfrid Borge, ordførar i Ullensvang herad
Kjell G. Helland, varaordførar i Bjerkreim kommune Rune Øygard, ordførar i Vågå kommune

Varafolk:
Nils R. Sandal, fylkesordførar i Sogn og Fjordane fylkeskommune
Velaug Veum, fylkesdirektør i Sogn og fjordane fylkeskommune
Oddvar Haugland, formannskapsmedlem i Vindafjord kommune