Heim Nyhende Dobbelt så mange nynorskelevar i Oslo

Dobbelt så mange nynorskelevar i Oslo

Størst vekst i nynorskelevar i Rogaland, men også framgang i fleire fylke utanom det nynorske kjerneområdet.

– Det er gledeleg å sjå at tala går opp i Rogaland, seier leiaren i Noregs Mållag, Marit Aakre Tennø til Framtida.no.

Rogaland er det einaste fylket innanfor kjerneområdet der talet på nynorskelevar stig. Dette skuldast i hovudsak stor folkeauke i fylket, og då særleg i fleire av nynorskkommunane rundt Stavanger. Berre i Time kommune auka talet på nynorskelevar med 65.

Har bremsa opp nedgangen
I dette skuleåret er det 76.977 elevar med nynorsk som hovudmål, viser tal frå Utdanningsdirektoratet. Det er ein nedgang på 433 elevar sidan førre skuleår. Ikkje sidan 1996/97 har det vore så få elevar med nynorsk som hovudmål. Men den gongen var det mange færre elevar totalt sett enn i dag.

Frå ein nynorskdel på 16,14 prosent i 1996/1997, er det no 12,51 prosent av alle elevane i norsk skule som har nynorsk som hovudmål. Det er ein nedgang på 0,08 prosent frå året før, og den minste nedgangen på mange år.

– Det er gledeleg at det ikkje er så store ras for kvart år, seier Tennø til Framtida.

Seks fylke opplever oppgang i talet på nynorskelevar. I år er det berre Østfold og Finnmark som ikkje har grunnskuleelevar med nynorsk som hovudmål.

I Oslo gjekk talet opp frå éin til to elevar. Trondheim kan også skilta med to nynorskelevar – opp to frå førre skuleår.

I Stavanger er det no 14 elevar med nynorsk som hovudmål, to færre enn førre skuleår. I Bergen er det ein nedgang frå 729 elevar i førre skuleår til 664 elevar i år.

Les intervju med dei einaste nynorskelevane i Oslo!

Demografi har mest å seia
Leiaren i Noregs Mållag seier demografi betyr meir for talet på nynorskelevar enn språkskifte.

– Det bur fleire folk i bokmålsområde, og veksten i folketalet er større her, seier ho.

Nedgangen i talet på nynorskelevar i Sogn og Fjordane synest ho er heilt udramatisk.

Størst nedgang frå i fjor er det i Oppland og Telemark der nedgangen er på høvesvis 103 og 177 nynorskelevar.

– Kva skal til for å snu trenden, slik at delen av elevar med nynorsk som hovudmål veks?

– Det er ein veldig enkel måte, som kanskje ikkje er så enkel: Å snu flyttestraumane. Hadde det budd fleire folk i nynorskområda i vest, så hadde det ordna seg sjølv.

Ho legg til at det er viktig å halda på nynorsken i vekstområda rundt Bergen og Stavanger.

Så mange grunnskuleelevar har nynorsk som hovudmål:

Fylke

2013/14

Endring

Østfold

0

0

Akershus

6

1

Oslo

2

1

Hedmark

2

1

Oppland

3903

-103

Buskerud

909

-3

Vestfold

1

0

Telemark

1959

-177

Aust-Agder

759

-20

Vest-Agder

738

-6

Rogaland

14199

79

Hordaland

23873

-75

Sogn og Fjordane

13736

-79

Møre og Romsdal

16825

-66

Sør-Trøndelag

52

12

Nord-Trøndelag

2

2

Nordland

1

0

Troms

10

0

Finnmark

0

-1

Her er kommunane med flest grunnskuleelevar med nynorsk som hovudmål:

Kommune Elevar
Stord 2509
Time 2280
2223
Os 2078
Førde 1792
Kvinnherad 1742
Bømlo 1728
Voss 1715
Klepp 1614
Flora 1540
Karmøy 1408
Lindås 1380
Ørsta 1262
Ulstein 1176
Vindafjord 1166
Fjell 1143
Giske 1135
Sula 1134
Herøy 1092
Volda 1086

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

Digitalt nynorskseminar for folkevalde i kommunane

Alt du treng å vita om nynorsk i kommunepolitikken på 45 minutt!  Kva kan du som kommunestyrerepresentant gjere for nynorsken i kommunen din? Me inviterer...

Mållaget etterlyser betre nynorskpolitikk i partiprogramma

– Dei fleste partia bør få betre nynorskpolitikk før dei går inn i valkampen. Det seier leiar i Noregs Mållag, Peder Lofnes Hauge. Han har...

Jubel for 16 000 medlemer i Mållaget

Medlemsauken i Mållaget held fram, og 12. desember nådde Noregs Mållag 16 000 medlemer for fyrste gong sidan 1985. – Medlemer er sjølve grunnlaget for ein...

Nynorsken held stand – fleire lyspunkt enn utfordringar

I 2023 hadde Noreg 72 498 nynorskelevar i skulen, ein nedgang på rundt 9000 samanlikna med 1993 då talet var 81 668. Samstundes har bokmålselevar...