Heim Nyhende Dei vil lovfesta retten til å halda på språket i ungdomsskulen

Dei vil lovfesta retten til å halda på språket i ungdomsskulen

Ei gruppe stortingsrepresentantar frå Vestlandet vil gjera det lettare å halda på nynorsken. 

Fredag 17. juni fremja Kjersti Toppe (Sp) på vegner av seg sjølv og stortingsrepresentantane Magne Rommetveit (Ap), Terje Breivik (V), Geir Toskedal (KrF), Audun Lysbakken (SV) og Liv Signe Navarsete (Sp) eit forslag om å sikre alle elevar i grunnskulen rett til opplæring på hovudmålet sitt.

Forslaget skal behandlast i Stortinget til hausten. Målet er å sikre at nynorskelevar får opplæring på si eiga målform i heile grunnskulen.

– Manglande rett gir språkskifte
I Opplæringslova heiter det i dag at når minst ti elevar på eitt av årstrinna 1– 7 i ein kommune ønskjer skriftleg opplæring på eit anna hovudmål enn det kommunen har vedteke, har dei rett til å høyre til ei eiga elevgruppe. Men denne retten gjeld ikkje for elevar på 8– 10 årstrinn, og det er det forslagsstillarane no ønskjer å endre.

– At elevar i ungdomsskulen ikkje får opplæring på si målform, kan bidra til at fleire elevar skiftar til den mest nytta språkforma. Det er kjent at overgangen frå barneskule til ungdomsskule er då det ofte skjer eit språkskifte, frå nynorsk til bokmål. Derfor trengst det nye tiltak for å hindre språkskifte i skulen, heiter det i ei pressemelding frå forslagsstillarane.

I representantforslaget viser politikarane til at Noregs Mållag har rekna ut at det i dag er om lag 46 kommunar i Norge med ungdomsskular der talet på nynorskelevar er så stort at dei etter lova ville ha rett til å gå i eiga elevgruppe om dei gjekk på barneskulen.

Endre opplæringslova
Mange lærarar på språkdelte ungdomsskular brukar i dag berre bokmål som undervisningsspråk. Forslagsstillarane meiner at ein no må greie ut om det trengst ei endring i opplæringslova og andre tiltak som kan sikre elevar i heile grunnskulen rett på opplæring på hovudmålet sitt. Dei viser mellom anna til Odda-modellen, der Odda kommune har eigne bokmåls- og nynorskklassar ikkje berre på barneskulen, men også på ungdomsskulen.

– Vi har god tru på at dette forslaget vil verte godt teke imot i Stortinget. Stortinget har også tidlegare vore oppteke av å sidestille ungdomsskulen med barneskulen når det gjeld retten til opplæring på eige språk, seier forslagsstillarane. (©NPK)

Les også:

Bergen har ambisjonar om å styrka nynorsken: Her er tre grunnar til at dei kan bli ein dårleg nynorskhovudstad

Bakgrunn for den saka:Fleirtal for meir nynorsk i Bergen

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

Jubel for 16 000 medlemer i Mållaget

Medlemsauken i Mållaget held fram, og 12. desember nådde Noregs Mållag 16 000 medlemer for fyrste gong sidan 1985. – Medlemer er sjølve grunnlaget for ein...

Nynorsken held stand – fleire lyspunkt enn utfordringar

I 2023 hadde Noreg 72 498 nynorskelevar i skulen, ein nedgang på rundt 9000 samanlikna med 1993 då talet var 81 668. Samstundes har bokmålselevar...

Gledeleg med viktig nynorskstøtte frå SV

SV vil prioritera fire millionar til nynorske læremiddel for vaksne innvandrarar og éin million i støtte til Noregs Mållag. – Det svært gledeleg at SV...

Leselyst, formidling, skule og bibliotek på Falturiltuseminaret

Falturiltu-seminaret samlar forfattarar, forlagsfolk, fagfolk, forskarar, studentar, lærarar, bibliotekarar og andre som jobbar med formidling av nynorsk barne- og ungdomslitteratur. Meld deg på no! Torsdag 7.11...