Åtte øykommunar vil samarbeide for å unngå å bli slått saman med andre kommunar. Dei meiner dei står i ei særstilling, og får støtte frå NTNU-professor.
Mange små øykommunar er redde for framtida etter at regjeringa har planar om den største kommunesamanslåinga på femti år.
– Ei samanslåing er det verste som kan skje. Heile samfunnet vil rakne og det vil bli eit øydeland, seier ordførar i Leka i Nord-Trøndelag, Per Helge Johansen til NRK. Han seier han forstår at enkelte kommunar kan og bør bli slått saman, men meiner øykommunane er i ei særstilling.
No skal øykommunane Leka, Røst, Værøy, Fedje, Solund, Utsira, Træna og Kvitsøy møtast for å leggje ein strategi for framtida.
– Målet er at vi skal sleppe kommunesamanslåing. Vi vil også få sett på dagsordenen kva slags verdi kommunane våre har, at vi ikkje er spesielt dyre i drift og at vi er viktige for landet, seier Johansen.
Han får støtte frå professor i bydesosiologi og regionalpolitikk, Reidar Almås. Han meiner det trengst ein ny kommunereform, men seier at nokre kommunar må få bestå.
– Øyar og typiske distriktskommunar, der det er lange avstandar, bør få sleppe samanslåing, seier Almås.
Han meiner likevel at desse kommunane kan vere med på reforma ved å sleppe ein del spesialiserte tenester, og i staden kjøpe dei av regionkommunen.
Leka-ordføraren seier reforma er ekstra utfordrande for øykommunar, der ein er avhengig av ferje eller båt, det er lang veg til nærmaste tettstad og det kan vere vanskeleg med pendling.
– No er vi ein eigen einskap, og den einskapen overlever nettopp fordi vi er ein eigen kommune, med skule, barnehage, lege og lensmann. Alle desse brikkene gjer at vi er eit samfunn. Men tar ein bort kommunestatusen, raknar det. (©NPK)