Lovar nynorskbøker i tide
Av LNK NYTT 28.okt.2008
No lovar kunnskapsminister Bård Vegar Solhjell (SV)nynorskbøker i tide hausten 2009.
Kunnskapsminister Bård Vegar Solhjell lovar at paralellutgåvene på nynorsk skal koma til skulestart neste år, og lanserer handlingsplanen “Bøker i tide 09”, skriv ABC Nyheter i ein borgarartikkel.
Les meir her.
Vel 70 prosent av islendingane ønskjer no at Island skal søkje om medlemskap og innføre euro.
Delen som støttar EU-medlemskap er auka frå 55 prosent i februar til 69 prosent i oktober, viser ei spørjegransking, som den islandske avisa Fréttabladid har fått utført.
Medan berre 44 prosent ville byte ut kroner med euro i september, er delen no auka til nesten 73 prosent.
Ein skal likevel ikkje lenger tilbake enn til februar 2006 for å finne heilt motsette resultat. Den gongen var 66 prosent av islendingane mot EU-medlemskap. Berre 34 prosent var for. Sidan har ja-sida vakse raskt og jamt og snudd situasjonen på hovudet på mindre enn tre år. Sympatien for euroen har vakse i om lag same takt. (NPK)
Seksjonsoverlege Ottar Rekkedal ved Sykehuset Innlandet er lei av det han kallar språkleg rasisme i jobben sin.
Rekkedal er nynorskbrukar i eit bokmålsdominert miljø, og har sett seg lei av at diktat han sjølv gjer på nynorsk kjem tilbake som notat på dårleg bokmål.
– Ikkje berre skal eg stå inne for formuleringar som eg ikkje har laga, men eg skal og stå inne for at eg er språkleg evnukk, seier Rettedal i eit brev sitert i Gudbrandsdølen Dagningen si nettavis i dag.
Brevet har han sendt til administrerande direktør Bente Mikkelsen i Helse Sør-Øst RFH, med kopi til Kyrkje- og kulturdepartementet. Her uttrykkjer han frustrasjon over det han opplever som språkleg rasisme. Legen meiner mållova gir han rett til å få nytte si målform i jobben, men at helseforetaket ikkje legg til rette for det. Mellom anna viser han til eit nytt modulbasert talegjenkjennings-system sykehuset har byrja bruke, kor det helseføretaket ikkje har kravd nynorsk modul frå leverandøren.
Rekkedal seier han ikkje har fått svar frå Helse Sør-Øst enno, trass i at brevet vart sendt 3. oktober. Etter at avisa tok tak i saken, har Helse Sør-Øst lova at Rekkedal skal få svar på brevet sitt.
Distriktsbokhandelen i Rosendal, Øystese, Tynset og Hamar er blant kandidatane som tevlar om å bli Årets bokhandel.
Det er styret for Den norske Forfatterforening som deler ut prisen. Tidlegare har bokhandlarar i Oslo og Bergen stukke av med sigeren, men i år er Forfattarforeininga spesielt oppteken av bokhandlarar i distriktet.
Nationen har fått tilgang til dei aktuelle kandidatane frå distrikta og kan avsløra at dei fire er; Rosendal bokhandel i Kvinnherad, Huus bokhandel i Øystese, Tynset bokhandel på Tynset og Gravdal bokhandel på Hamar.
Kva urbane bokhandlarar desse fire konkurrerer mot, lukkast det ikkje Nynorsk Pressekontor å få greie på, men vinnaren skal kårast i november. (©NPK)
Nye millionar til styrking av nynorsken
Av LNK NYTT 22.okt.2008
Regjeringa løyver 6 millionar kroner ekstra til nynorske læremiddel i 2009.
Saman med fleire andre tiltak skal ekstraløyvinga sikre at læremidla kjem på begge målformer i tide til skulestart.
Løyvinga kjem saman med fleire andre tiltak som skal bidra til å styrkje det nynorske skriftspråket både i skulen og den offentlege forvaltinga.
Til saman blir satsinga på nynorske læremiddel justert opp frå 17 til 23 millionar kroner. I tillegg skal det brukast meir pengar på kursing av lærarar og andre offentleg tilsette i nynorsk. Regjeringa vil dessutan halde eit strengare auge med både fylkeskommunane og forlaga slik at nynorskelevane får lærebøkene dei skal ha ved skulestart.
Kunnskapsminister Bård Vegar Solhjell (SV), kommunal- og regionalminister Magnhild Meltveit Kleppa (Sp) og fornyings- og administrasjonsminister Heidi Grande Røys (SV) la saman fram opplegget sitt for nynorsksatsinga til regjeringa onsdag ettermiddag på Ivar Aasen-tunet Ørsta.
Kompetanseheving
I tillegg til ekstraløyvinga på 6 millionar kroner til produksjon av nynorske læremiddel i 2009 skal også nynorskkompetansen blant lærarar og førskulelærarar få eit løft.
Oppfølginga av lærebokinnkjøpa i fylkeskommunane skal også bli strammare.
– Vi vil lage ein bestillingsguide for fylkeskommunane og be om rapportering slik at vi er heilt sikre på at bøkene blir bestilte i tide. Likeins vil vi be forlaga om ein rapport, slik at vi er heilt sikre på at dei produserer utgåver på nynorsk samtidig med bokmålsutgåvene, seier Bård Vegar Solhjell til NTB.
Nokon garanti for at absolutt alle lærebøker ligg føre på nynorsk ved skulestart vil han ikkje gi. At det skal bli betre enn det har vore, føler han seg derimot temmeleg trygg på.
Klart språk i staten
Regjeringa lanserer også eit prosjekt for klart språk i staten. Offentleg tilsette får tilbod om kurs slik at dei skal meistre nynorsk betre.
– Nynorskkunnskapane er for dårlege blant dei som har nynorsk som sidemål. Resultatet er ofte eit tungt og klossete språk, seier fornyings- og administrasjonsminister Heidi Grande Røys.
I den sitjande regjeringa er det ingen som ønskjer å fjerne den obligatoriske nynorskopplæringa i skulen.
– Vi skal framleis ha obligatorisk opplæring i eitt hovudmål og eitt sidemål i Noreg. Det har brei støtte, seier Solhjell.
Ny pris til nynorskkommunar
Ifølgje kunnskapsministeren er det Framstegspartiet og Høgre nynorskfolket har grunn til å frykte. I den sitjande regjeringa er det ikkje eingong nokon som leiker med tanken om å ta bort det obligatoriske sidemålet.
Regjeringa varslar meir pengar til fleire nynorskinstitusjonar i 2009 og vil inspirere kommunane til å følgje opp ved å etablere prisen «Årets nynorskkommune».
– Mange av dei 116 nynorskkommunane her i landet kan vere gode eksempel for andre. Eg vil, saman med Landslaget for nynorskkommunar, utarbeide kriteria for ein eigen nynorskpris, seier kommunal- og regionalminister Magnhild Meltveit Kleppa.
Kleppa vil at kommunane skal rapportere betre om bruken av nynorsk og oppmodar samtidig kommunane til å bruke nynorsk som del av omdømmearbeidet sitt. Det skjer mellom anna gjennom nettsida Ry, der regjeringa håper at kommunar og regionar i Distrikts-Noreg vil ta i bruk nynorsk i omdømmebygginga. (©NPK)
Nye millionar til styrking av nynorsken
Av LNK NYTT 22.okt.2008
Regjeringa løyver 6 millionar kroner ekstra til nynorske læremiddel i 2009.
Saman med fleire andre tiltak skal ekstraløyvinga sikre at læremidla kjem på begge målformer i tide til skulestart.
Løyvinga kjem saman med fleire andre tiltak som skal bidra til å styrkje det nynorske skriftspråket både i skulen og den offentlege forvaltinga.
Til saman blir satsinga på nynorske læremiddel justert opp frå 17 til 23 millionar kroner. I tillegg skal det brukast meir pengar på kursing av lærarar og andre offentleg tilsette i nynorsk. Regjeringa vil dessutan halde eit strengare auge med både fylkeskommunane og forlaga slik at nynorskelevane får lærebøkene dei skal ha ved skulestart.
Kunnskapsminister Bård Vegar Solhjell (SV), kommunal- og regionalminister Magnhild Meltveit Kleppa (Sp) og fornyings- og administrasjonsminister Heidi Grande Røys (SV) la saman fram opplegget sitt for nynorsksatsinga til regjeringa onsdag ettermiddag på Ivar Aasen-tunet Ørsta.
Kompetanseheving
I tillegg til ekstraløyvinga på 6 millionar kroner til produksjon av nynorske læremiddel i 2009 skal også nynorskkompetansen blant lærarar og førskulelærarar få eit løft.
Oppfølginga av lærebokinnkjøpa i fylkeskommunane skal også bli strammare.
– Vi vil lage ein bestillingsguide for fylkeskommunane og be om rapportering slik at vi er heilt sikre på at bøkene blir bestilte i tide. Likeins vil vi be forlaga om ein rapport, slik at vi er heilt sikre på at dei produserer utgåver på nynorsk samtidig med bokmålsutgåvene, seier Bård Vegar Solhjell til NTB.
Nokon garanti for at absolutt alle lærebøker ligg føre på nynorsk ved skulestart vil han ikkje gi. At det skal bli betre enn det har vore, føler han seg derimot temmeleg trygg på.
Klart språk i staten
Regjeringa lanserer også eit prosjekt for klart språk i staten. Offentleg tilsette får tilbod om kurs slik at dei skal meistre nynorsk betre.
– Nynorskkunnskapane er for dårlege blant dei som har nynorsk som sidemål. Resultatet er ofte eit tungt og klossete språk, seier fornyings- og administrasjonsminister Heidi Grande Røys.
I den sitjande regjeringa er det ingen som ønskjer å fjerne den obligatoriske nynorskopplæringa i skulen.
– Vi skal framleis ha obligatorisk opplæring i eitt hovudmål og eitt sidemål i Noreg. Det har brei støtte, seier Solhjell.
Ny pris til nynorskkommunar
Ifølgje kunnskapsministeren er det Framstegspartiet og Høgre nynorskfolket har grunn til å frykte. I den sitjande regjeringa er det ikkje eingong nokon som leiker med tanken om å ta bort det obligatoriske sidemålet.
Regjeringa varslar meir pengar til fleire nynorskinstitusjonar i 2009 og vil inspirere kommunane til å følgje opp ved å etablere prisen «Årets nynorskkommune».
– Mange av dei 116 nynorskkommunane her i landet kan vere gode eksempel for andre. Eg vil, saman med Landslaget for nynorskkommunar, utarbeide kriteria for ein eigen nynorskpris, seier kommunal- og regionalminister Magnhild Meltveit Kleppa.
Kleppa vil at kommunane skal rapportere betre om bruken av nynorsk og oppmodar samtidig kommunane til å bruke nynorsk som del av omdømmearbeidet sitt. Det skjer mellom anna gjennom nettsida Ry, der regjeringa håper at kommunar og regionar i Distrikts-Noreg vil ta i bruk nynorsk i omdømmebygginga. (©NPK)
Nesten fire av ti meiner at media bryr seg for lite om det som skjer i Distrikts-Noreg. Berre 13 prosent er usamd i påstanden.
Blant folk busett på bygdene meiner halvparten at media bryr seg for lite om det som skjer i distrikta. I Finnmark er mediemisnøya aller størst, der meiner seks av ti at media dekkjer distrikta for dårleg, viser ei undersøking Sentio har utført for Nationen. (NPK)
Open Office.org 3 er no tilgjengeleg på norsk. Denne siste versjonen er tilgjengeleg på nynorsk for både Windows og Linux.
Open Office er basert på open kjeldekode og er eit gratis-alternativ til Microsoft si programvare Office.
Notodden kommunestyre har vedteke at skulen på Rygi i Heddal og i Gransherad skal ha bokmål som målform. Kommunestyret følgjer dermed den rådgjevande folkerøystinga som har vore på førehand, melder avisa Varden.
Stemmetalet for dei to skulane fordelte seg på 34 – 6 for Rygi og 30 – 10 for Gransherad, skriv avisa i papirutgåva i dag.
Nesten kvar femte elev som starta på vidaregåande opplæring hausten 2002 slutta før utdanninga var ferdig. Flest fell frå i mekaniske fag og trearbeidsfag.
57 prosent av elevane som byrja på grunnkurs i vidaregåande opplæring hausten 2002, oppnådde studie- eller yrkeskompetanse på normert tid, målt fem år etter at dei starta. 18 prosent av elevane/lærlingane slutta undervegs i utdanningsløpet. Dette er tilnærma likt resultat som for dei tidlegare elevkulla, viser tal frå Statistisk sentralbyrå.
12 prosent av elevane/lærlingane fullførte på meir enn normert tid og 7 prosent var framleis i vidaregåande opplæring per 1. oktober 2007. 7 prosent gjennomførte heile utdanningsløpet, men oppnådde ikkje nokon formell kompetanse.
Forskjell på studieretningane
Det er stor forskjell på gjennomføringsgraden på dei ulike studieretningane.
Av dei allmennfaglege studieretningane oppnådde fleire enn åtte av ti elevar på musikk, dans og drama studiekompetanse på normert tid, og nesten ni av ti oppnådde denne kompetansen innan fem år.
Berre 3 prosent slutta undervegs i utdanningsløpet. Av dei yrkesfaglege studieretningane kom media og kommunikasjon best ut.
Tre av fire fullførte på normert tid og ytterlegare 7 prosent fleire oppnådde vitnemål eller fag/svennebrev, målt fem år etter at dei starta på grunnkurset. 6 prosent slutta utan å gjennomføre utdanninga.
Til samanlikning slutta fire av ti elevar på studieretningane mekaniske fag og trearbeidsfag undervegs i utdanningsløpet. I dette biletet må vi ha med oss at normert studietid for allmennfag er tre år og for yrkesfag normalt fire år.
Større fråfall blant innvandrarar
Nesten ein av tre av innvandrarane (utanlandsfødde med to utanlandsfødde foreldre) som starta på grunnkurs i vidaregåande opplæring i 2002, slutta undervegs i opplæringsløpet. Vel halvparten av desse elevane/lærlingane oppnådde studie- eller yrkeskompetanse innan fem år.
Når det gjeld norskfødde med innvandrarforeldre er situasjonen meir lik gjennomsnittet for heile elevmassen. To av tre oppnådde ein formell kompetanse, målt fem år etter at dei starta på grunnkurs i vidaregåande i 2002, mot 69 prosent av heile elevmassen.
Ein av ti har gjennomført VK2 eller gått opp til fagprøve, men ikkje bestått alle fag, medan 20 prosent har slutta undervegs. (©NPK)
Kommuneorganisasjonen KS krev innskotsgaranti frå regjeringa for å hindre kommunane frå å tape pengar på finanskrisa.
KS fryktar at den økonomiske nedturen kan truge lokale velferdstilbod som barnehagar og sjukeheimar, skriv Aftenposten.
Administrerande direktør Olav Ullern seier til avisa at han trur tiltaka frå myndigheitene vil lette situasjonen noko, men at situasjonen for norske kommunar ikkje er vesentleg endra.
KS ønskjer å oppheve garantigrensa for innskot på 2 millionar kroner, sidan ikkje berre privatpersonar, men også kommunar no er nervøse for innskota i norske bankar.
Kommunane har til saman 57 milliardar kroner i aksjar og grunnfondsbevis og 59 milliardar kroner i bankinnskot, medan den totale lånegjelda for norske kommunar er på om lag 270 milliardar kroner. (©NPK)
Lokalpolitikarane i Eigersund får færre og færre saker å handsame. Derfor har ordføraren avlyst ein tredel av kommunestyremøta.
Det er 60 prosent færre saker på dagsorden i år enn i fjor. Og både i februar og no i oktober er kommunestyremøte blitt avlyst. Ordførar Terje Jørgensen jr. meiner det ikkje er noe dramatikk i det.
– Vi har sett opp ganske godt med møte. Då vi såg saksmengda og type saker kalla vi saman gruppeleiarane, og konkluderte med at dei sakene kunne vi utsette til neste møte. Då sparer vi kommunestyret for 70.000 kroner, seier Jørgensen til NRK Rogaland.
Stortingspolitikar Gunnar Kvassheim frå Eigersund meiner kommunestyret brenn moglegheita til grundig debatt om framtidsvisjonar ved å avlyse møta.
Han saknar at den politiske leiinga i norske kommunar tek tak i dei store sakene, i staden for å avlyse lokaldemokratiet grunna mangel på småsaker.
– Dersom ein kjem i den situasjonen at det er få ordinære saker til kommunestyremøtet, så er det eit god høve til å heve blikket og sjå ting i samanheng. Det å bruke denne arenaen til å byggje politikk utover den enkelte saka. Det er noko eg etterlyser i mange kommunestyrer, seier Kvassheim. (©NPK)
