Heim Nyhende – Mediepolitikk er språkpolitikk

– Mediepolitikk er språkpolitikk

Landssamanslutninga av nynorskkommunar åtvarar mot fatale følgjer for norsk språk og kultur.

 

Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK) meiner at pressestøtta må leggjast om slik at medium som sikrar språkleg mangfald i lokalavisene, dei meiningsberande riksavisene og NRK får betre rammevilkår.

I eit høyringssvar til Kulturdepartementet, åtvarar LNK mot at Mediemangfaldsutvalet ikkje har diskutert språkpolitiske konsekvensar av medieutviklinga.

– Norske kommunar og norske massemedium er dei klart største språkprodusentane i landet, og ei eventuell svekking av denne produksjonen kan lett få fatale følgjer for norsk språk og kultur – i ei tid der mange ser ut til å meina at språk berre handlar om å forstå kvarandre semantisk, skriv Vidar Høviskeland og styreleiar Solfrid Borge i høyringsbrevet.

Nemner ikkje nynorsk

Stoda for nynorsk som mediespråk ser ikkje ut til å ha blitt drøfta av utvalet i det heile.

– Nynorsk kultursentrum har tidlegare dokumentert at slik har det vore i alle dei sju mediemeldingane som har kome dei siste femti åra, og slik sett er det kanskje ikkje overraskande. Kanskje dette vitnar om at for nokre mediehus er framleis den norske språksituasjonen vanskeleg og kontroversiell, skriv LNK i brevet.

Viktige lokalaviser

Nedgang i annonseinntekter har ført til at mange lokalaviser slit tungt.

– Om lag 50 lokalaviser er redigerte på nynorsk, og i tillegg kjem alle dei avisene som har opna for nynorsk og bokmål side om side i spaltene sine. Dette er viktige samfunnspilarar , og svært mange av dei ligg i nynorskkommunar. Dersom desse avisene ikkje klarar overgangen kan store lokaldemokratiske verdiar bli sett i spel, skriv LNK i høringssvaret.

LNK ser positivt på framlegget om ein minstesats i produksjonstilskotet på 750.000 kroner for lokalaviser med mellom 1000 og 6000 i opplag, men meiner at denne satsen bør doblast. LNK meiner òg at aviser til og med 10.000 i opplag bør koma med i denne ordninga.

– Set krav til nynorsk

Mediemangfaldsutvalet har føreslått å laga ei støtteordning for gratis nyhende- og aktualitetsmedia. Som utvalet peikar på, er det ein liten, men aukande del av folkesetnaden som sjeldan eller aldri oppsøkjer nyhende. Unge menneske, spesielt unge kvinner, er mellom desse. LNK støttar målet til utvalet om å leggja til rette for at heile folkesetnaden, utan unnatak, har tilgjenge til eit minimum av nyhendeinnhald.

LNK meiner at ei slik støtte må ha som vilkår at ein opnar for bruk av nynorsk på redaksjonell plass for å vera kvalifisert til slik støtte. Det må òg vera klare retningslinjer for tildelinga av denne støtta, som sikrar at ein del av desse midlane, til dømes 25 prosent, går til produksjon av nynorsk journalistikk. LNK meiner òg at det bør takast språkpolitiske omsyn i dei andre nye støtteordningane som er føreslått.

LNK i over 20 år jobba med digitale nyhendetenester for barn og unge. Tilboda Magasinett, Pirion og Framtida.no hadde i 2016 over ein halv million brukarar. Framtida.no er skildra i Språkfakta som det viktigaste tilskotet til nynorsk journalistikk på nett sidan 2000, og har opplevd ein samanhengande auke i talet på brukarar sidan starten i 2010.

LES OGSÅ: Ottar Grepstad: – Språkpolitisk ubrukeleg

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

Jubel for 16 000 medlemer i Mållaget

Medlemsauken i Mållaget held fram, og 12. desember nådde Noregs Mållag 16 000 medlemer for fyrste gong sidan 1985. – Medlemer er sjølve grunnlaget for ein...

Nynorsken held stand – fleire lyspunkt enn utfordringar

I 2023 hadde Noreg 72 498 nynorskelevar i skulen, ein nedgang på rundt 9000 samanlikna med 1993 då talet var 81 668. Samstundes har bokmålselevar...

Gledeleg med viktig nynorskstøtte frå SV

SV vil prioritera fire millionar til nynorske læremiddel for vaksne innvandrarar og éin million i støtte til Noregs Mållag. – Det svært gledeleg at SV...

Leselyst, formidling, skule og bibliotek på Falturiltuseminaret

Falturiltu-seminaret samlar forfattarar, forlagsfolk, fagfolk, forskarar, studentar, lærarar, bibliotekarar og andre som jobbar med formidling av nynorsk barne- og ungdomslitteratur. Meld deg på no! Torsdag 7.11...