Heim Nyhende - Slepp nynorsken til i riksavisene

– Slepp nynorsken til i riksavisene

Debatten rundt meir nynorsk i riksmedia har blomstra opp igjen. –  I dag gjer det redaksjonelle nynorskforbodet i dei største riksavisene nynorsken usynleg om du les Dagbladet, VG, Aftenposten eller Dagens Næringsliv, skriv leiar i Noregs Mållag, Marit Aakre Tennø.

 På eit språkseminar halde av Det Norske Teatret og Nynorsk kultursentrum den 15. oktober held Kjartan Fløgstad innleiinga ”Den norske skriftkulturens mørketal”. Der tok han opp det redaksjonelle forbodet mot nynorsk i dei største riksavisene. Innleiinga vart trykt i Klassekampen og har skapt eit lengre ordskifte om nynorsk i rikspressa.

– Debatten kring nynorsk i riksavisene i Klassekampen dei siste vekene reiser spørsmålet om kvifor ein ynskjer nynorsk i dei største avisene i Noreg. Er kampen for nynorsk i riksavisene fyrst og fremst ein kamp for einskildjournalisten sin rett til å skriva nynorsk, eller det nynorske språksamfunnet sin rett, og ikkje minst trong, til å sjå språket sitt over alt?, skriv Marit Aakre Tennø i Klassekampen.

På lik line med andre mindre brukte språk, så treng nynorsken plass i ålmenta, skal han verta brukt, meiner ho. 

– I dag gjer det redaksjonelle nynorskforbodet i dei største riksavisene nynorsken usynleg om du les Dagbladet, VG, Aftenposten eller Dagens Næringsliv. Og her ligg hovudpoenget til Fløgstad, slik eg les han. Han peikar på at det er usynleggjeringa av ein 150 år gamal språktradisjon som er problemet. Ein overkomeleg måte å gjera noko med dette på, er å la dei journalistane som ynskjer det, skriva nynorsk i desse avisene. Ikkje fordi det er ein menneskerett for einskildjournalisten, men rett og slett fordi det er ein enkel måte å auka nynorskinnslaget i desse avisene frå null til litt.

Ho legg vekt på at nynorsk og bokmål er jamstilte språk i Noreg, men at styrketilhøvet mellom dei er ulikt. Bokmålet dominerer ålmenta over heile Noreg, i større og mindre grad. Samanliknar ein dei sterke områda for nynorsken med dei svake, ser ein at der nynorsken er synleg og vert brukt, der veks han. Altså er meir nynorsk i ålmenta med å stø opp og hegna om nynorsken. Mange stader i Noreg er usynleggjering av nynorsk eit direkte trugsmål mot nynorskbruken, slår mållagsleiraen fast.

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

Jubel for 16 000 medlemer i Mållaget

Medlemsauken i Mållaget held fram, og 12. desember nådde Noregs Mållag 16 000 medlemer for fyrste gong sidan 1985. – Medlemer er sjølve grunnlaget for ein...

Nynorsken held stand – fleire lyspunkt enn utfordringar

I 2023 hadde Noreg 72 498 nynorskelevar i skulen, ein nedgang på rundt 9000 samanlikna med 1993 då talet var 81 668. Samstundes har bokmålselevar...

Gledeleg med viktig nynorskstøtte frå SV

SV vil prioritera fire millionar til nynorske læremiddel for vaksne innvandrarar og éin million i støtte til Noregs Mållag. – Det svært gledeleg at SV...

Leselyst, formidling, skule og bibliotek på Falturiltuseminaret

Falturiltu-seminaret samlar forfattarar, forlagsfolk, fagfolk, forskarar, studentar, lærarar, bibliotekarar og andre som jobbar med formidling av nynorsk barne- og ungdomslitteratur. Meld deg på no! Torsdag 7.11...