Frå nyttår innfører Gol kommune, som første kommune i Hallingdal, eigedomsskatt over heile kommunen.
– Vi har tidlegare hatt eigedomsskatt i tettstaden Gol og på verk og bruk, men frå nyttår utvidar vi ordninga til heile kommunen, seier ordførar Olaug Grønset Granli (Ap).
Stram kommuneøkonomi og eit ønske om å ha midlar til å investere er to av grunnane til at kommunen no har valt å innføre eigedomsskatt, seier ordføraren. Mellom anna ønskjer kommunen å slå saman tre skular til eitt oppvekstsenter, og midlar frå eigedomsskatten skal brukast til denne investeringa. Inntektene frå eigedomsskatten skal derimot ikkje gå inn i den ordinære drifta, understrekar ordføraren.
Lite støy
Eigedomsskatt er eit heitt politisk tema, så også i Gol. Politikarane hadde saka til politisk handsaming i fjor, noko som førte til eit knapt fleirtal med 11 mot 10 stemmer.
Ordførar Granli hevdar innbyggjarane og hyttefolket i Gol forstod at dette var naudsynt, og meiner folk har forståing for at fellesskapen må yte sitt. Eigedomsskatt er òg vurdert i nabokommunen Nes, og der har det ifølgje Granli skapt meir debatt og støy enn det gjorde i Gol.
Den påtenkte samanslåinga av skular til eit senter for kunnskap, kultur og idrett, som skal finansierast av eigedomsskatten, er førebels på planstadiet. Gol har i dag to barneskular og ein ungdomsskule, som kommunen har vedteke å samle til ein skule. Tidlegare hadde kommunen også fleire grendeskular, men desse er nedlagde og husar i dag barnehagar. Ordføraren ser ikkje bort frå at barnehagane også kan verte sentraliserte ein gong i framtida. Å ha eit desentralisert tilbod kostar pengar, og i ei tid med strammare økonomi må ein vurdere om det er økonomisk forsvarleg.
– Er du ikkje redd de gjer Gol til ein mindre attraktiv kommune for tilflyttarar og innbyggjarar ved å innføre eigedomsskatt og sentralisere skular og barnehagar?
– Eg håpar ikkje at dette vil få store konsekvensar. Det er eit val vi har gjort, og vi har også prøvd å tenkje over og undersøke dette før vi vedtok det endeleg.
Storkommune
Saman med Ål, Hol, Nes, Flå og Hemsedal utgjer Gol Hallingdalen, og kommunane har eit felles regionråd. Sjølv om regionsamarbeidet fungerer bra, har spørsmålet om kommunesamanslåing kome sterkt på banen også her.
Regionrådet har via sitt samlingspunkt, Hallingtinget, blitt samde om å utgreie kva slags kommunemodell Hallingdalen kunne ønskje seg. Gol-ordføraren innser at det blir litt spesielt for kraftkommunane Hol og Ål, som sit med store kraftinntekter som truleg måtte leggjast i ein felles kommunekasse, viss regionen i framtida går over til å bli ein storkommune. Ho innser òg at ho, som ordførar i den kommunen som ligg plassert midt i regionen og derfor lett kan sjå seg sjølv som eit naturleg sentrum, kan mistenkast for å ha ein agenda. Likevel seier ho at ho personleg vil vere positiv til ei kommunesamanslåing viss det kan styrkje Hallingdalen.
– Regionsamarbeidet fungerer bra på alle nivå, og vi har mange interkommunale selskap i Hallingdalen. Men noko av lokaldemokratiet blir vaska ut med alle dei interkommunale selskapa, og eg trur sjølvstyret kan ta seg opp att viss vi blir éin kommune.
Grønset Granli meiner ein storkommune i Hallingdalen vil gjere det lettare å løyse utfordringar knytte til kompetanse, og at brukarane vil få eit betre tilbod generelt.
