– Viss vi skulle gjort noko annleis etter ulukka, så kan det vere vi ikkje hadde sluppe media så tett innpå oss.
Det seier rådmann Tone Tveito Eidnes om dagane og vekene etter helikopterulukka i Ullensvang i juli. Fire unge menneske samt helikopterpiloten omkom i den mest alvorlege helikopterulukka i nyare tid her til lands. Familien til dei omkomne var vitne til ulukka, og heile kommunen var i sjokk. Medietrykket på den vesle kommunen vart stort.
Sentral i rådhuset
Å forholde seg til media er ei stor utfodring i mange slike samanhenger, og det blei ikkje mindre av ei utfordring denne gongen, i og med at presseoppbodet var så stort.
– Vi fekk ganske snart VG, Dagbladet, Aftenposten, Bergens Tidende og heile massemedia til kommunen, seier rådmannen.
For å kome media i møte, lot kommunen pressefolket få opprette ein mediesentral i kommunestyresalen. Det var ferie og salen var ikkje i bruk til møteverksemd.
– Eg vil seie at media viste god respekt for dei pårørande og våre pålegg om å skjerme desse. Mellom anna aksepterte dei vilkåra for at dei skulle få vere til stades ved minnestunda, og dei pårørande slapp å bli eksponerte. Men det var krevjande å ha pressa så tett innpå seg for oss som jobbar i rådhuset. Det at dei var så synleg til stades gjorde også at dei pårørande ikkje kunne oppsøke oss på rådhuset.
Alt i alt vil ho seie kommunen og media kom godt ut av det med kvarandre, men ho er ikkje i tvil om at ein ikkje kunne invitert media inn i rådhuset på denne måten viss kommunen hadde vore ein direkte part i krisa.
Ferie
Ei anna utfordringa for heradet var at ingen av dei ansvarlege var på jobb den dagen helikopteret styrta. Dette var i byrjinga av juli og mange var på ferie.
– I løpet av halvannan time var kristeteamet vårt på plass, men blant desse var fleire vikararar og dei var derfor ikkje dei mest erfarne vi hadde, seier rådmann Tone Tveito Eidnes.
Ordførar, rådmann, assisterande rådmann og leiar i kriseteamet var ute av heradet. Ordførar Solfrid Borge vart varsla i løpet av ein halvtime etter ulukka. Ho var då på veg heim frå eit møte utanfor heradet, og både ho og resten av dei ansvarlege var på plass i løpet av det første døgeret.
I ein krisesituasjon er det avgjerande at ein har avklarte roller, seier ho vidare.
– Vi har ei fordeling kor ordføraren er den som uttalar seg til media , medan eg er ansvarleg for kriseleiinga. Det er leiinga og teamet si oppgåve å halde ordføraren oppdatert slik at ho har rett informasjon når ho uttalar seg.
Skjerpa
I ettertid er beredskapen deira evaluert i samarbeid med politiet, og Tveito Eidnes seier den viser at kommunen har fått gode tilbakemeldingar for arbeidet dei gjorde.
– Folk blir ekstra målbevisste og konsentrerte når krisa inntreffer, trur ho. – No var det heller ikkje kommunen si eiga krise denne gongen, men ein frykteleg tragedie som påverka mange i kommunen.
Treng rutine
Heradet må ha gode rutiner for krisehandtering, seier rådmannen. – Men heradet må også bruke si eiga vurderingsevne og den menneskekunnskapen ein har.
Heradet opplevde også eit godt samarbeid med ein av dei andre berørte partane i ulukka, helikopterfirmaet Airlift, som har sin base i Kinsarvik i Ullensvang.
Airlift leigde inn ein eigen rådgjevar med kunnskap om store ulukker, og denne ekspertisen fekk også heradet hjelp av.
Heradet er dessutan årleg med på beredskapsøvingar som fylkesmannen i Hordaland arrangerer. Det har nyleg vore ei slik øving.
– Vi hadde då vald oss intern kommunikasjon som tema for øvinga. Men vi har hatt andre øvingar kor ekstremt straumbrot, store ulukker eller til dømes ras har vore tema. Då går vi gjennom scenaria og skaffar oss på den måten grunnlag for gode rutinar.
Det er viktig å ha slike øvingar, seier rådmannen. – Somme gonger når ein har øvingar, kan ein tenkje at dette var voldsomme greier. Men eg har etterkvart fått stor respekt for og er svært audmjuk for at ting verkeleg kan skje og at vi må vere godt førebudde.
Les også:
