Heim Nyhende – Sidemålsundervisninga bør avviklast

– Sidemålsundervisninga bør avviklast

Jon Hustad takka for nynorskpris med radikalt framlegg.

Journalist og forfattar Jon Hustad er både elska og hata for sine krasse meiningar og freidige haldningar. Under Dei nynorske festspela sa han at sidemålsundervisninga bør avviklast.

Jon Hustad fekk tildelt Kulturdepartementets nynorskpris for journalistar 2016 mellom anna fordi han har skarpe analysar, ein skarp penn – og ei skarp tunge, i arbeidet som journalist i Dag og Tid og TV 2.

Under Dei nynorske festspela kom han atter ein gong med sterke utsegn, sjølv om han streka under at nynorsken er ein del av hans eigen identitet. Han fekk god tid til å utdjupe dette, under programposten Medietimen.

– Nynorsk er ein del av identiteten min og eg har alltid opplevd det nynorske språket som ein reiskap til det eg gjer. Eg synest sjølv at eg skriv og formulerer meg aller best på nynorsk, sa han i samtale med juryleiar Håkon Haugsbø etter utdelinga fredag.

Kunnskapsbasert kranglefant
Juryen kallar i grunngjevinga si Hustad for ein kunnskapsbasert kranglefant som brukar eit godt og levande nynorsk for å fremje sakene og meiningane sine. «Han er stødig i framføringa både i skrift og tale, og brukar nynorsk på ein måte som syner at målforma ikkje berre eignar seg til nasjonalromantikk og lyrikk, men også til meiningsbryting og tung tids tale», som det heiter i grunngjevinga.

Tidlegare har han også brukt bokmål, både som forfattar og journalist. Spesielt eit bokmålsinnlegg i Bergens Tidende, og responsen frå lesarane, blei trekt fram. Men sjølv om Jon Hustad har landa som nynorskbrukar etter fleire sidesprang til bokmål, er han ikkje samd i utviklinga nynorsken har vore gjennom dei siste åra, at bokmål og nynorsk blir eit meir likt språk enn før. Sjølv heller han meir mot det konservative språket – både når det gjeld nynorsk og bokmål.

– Eg likar dårleg at ein vel mellom bokmål og dialekt. Då er det ikkje lenger noko å halde fast i, sa han om normeringa som er gjort dei siste åra.

Hustad nemnde spesielt det at det er eit inntrykk på sosiale medium at folk vel mellom dialekt eller bokmål når dei skriv.

– Utan normerte former ryk nynorsken trur eg, sjølv om eg sjølv ikkje har planar om å slutte med det.

LES OGSÅ: KorrekturSVikt gav sidemålskrøll

– Språket vårt er vanskeleg
Men sjølv om han ikkje har tenkt å slutte med å bruke nynorsk, meiner han altså at sidemålsundervisninga bør avskaffast.

– Nynorsken står sterkt der vestlendingar er. Det er ein annan mentalitet på Austlandet. Vi må hugse på at språket vårt er vanskeleg både for oss sjølve som brukar det, og dei andre. Og eg har kome så langt at eg ikkje lenger ser det fruktbare i sidemålsundervisninga, innrømde han.

Kritisk er Hustad også til at mange nynorsktiltak er statsstøttefinansiert. Han synest det er uheldig at nynorsken får mykje statsstøtte, fordi statsstøtta gjer at nynorsken knyter seg svært tett opp mot staten.

– Det er dei fem siste åra nynorsken er heilt på plass for min eigen del. Eg har valt A-mål og må innrømme at eg ikkje alltid held meg til siste normoppdateringa fordi eg ikkje er samd i alle dei siste oppdateringane som er gjort. Tilnærminga mellom bokmål og nynorsk reduserer også identitetskrafta i nynorsken og gjer den mindre verdifull som identitetsmarkør fordi den blir vatna ut, sa han under Medietimen.

LES OGSÅ: Tilrår jamleg dusj med nynorsk

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

Jubel for 16 000 medlemer i Mållaget

Medlemsauken i Mållaget held fram, og 12. desember nådde Noregs Mållag 16 000 medlemer for fyrste gong sidan 1985. – Medlemer er sjølve grunnlaget for ein...

Nynorsken held stand – fleire lyspunkt enn utfordringar

I 2023 hadde Noreg 72 498 nynorskelevar i skulen, ein nedgang på rundt 9000 samanlikna med 1993 då talet var 81 668. Samstundes har bokmålselevar...

Gledeleg med viktig nynorskstøtte frå SV

SV vil prioritera fire millionar til nynorske læremiddel for vaksne innvandrarar og éin million i støtte til Noregs Mållag. – Det svært gledeleg at SV...

Leselyst, formidling, skule og bibliotek på Falturiltuseminaret

Falturiltu-seminaret samlar forfattarar, forlagsfolk, fagfolk, forskarar, studentar, lærarar, bibliotekarar og andre som jobbar med formidling av nynorsk barne- og ungdomslitteratur. Meld deg på no! Torsdag 7.11...