Statlege nettsider har for lite nynorsk på nettsidene sine. Mange meiner det må bli meir, og somme gjer noko med det.
Rett før jul i 2009 la Språkrådet fram tala over målbruken i statsforvaltninga. Tala var like klåre i fjor som mange år før: det er langt att før statlege nettstader oppfyller krava om minst 25 prosent teksttilfang i ei målform, og som vanleg er det nynorsk det er minst av.
Alt på nynorsk
Erlend Bakke frå Kjerrgarden i hordalandskommunen Askøy sende like godt eit brev til Kulturdepartementet og spurde: «burde det ikkje vore meir?» Til dømes meiner Bakke det burde vere muleg å ha det som kallast språkversjonering. Det vil seie at menyar og statisk informasjon også er på nynorsk, ikkje berre nyhendesaker og tekst som blir produsert fortløpande.
– Når ein opnar ein offentleg nettstad, burde det vere eit førsteval: Vil du ha nettstaden på nynorsk eller bokmål?, seier Bakke.
Berre nynorsk på topp
Dette vil ifølgje Bakke vere med og gjere nettlivet meir brukarvenleg for nynorskbrukarar, samstundes som det synleggjer nynorsken i langt større grad enn i dag. Viss ein i dag går inn på til dømes www.regjeringa.no, vil ein kome til ein nettstad som tilsynelatande er nynorsk, men som ved nærare ettersyn har somme menyval på bokmål, og ein vil fort hamne i bokmålstekstar og i bokmålsversjonen av nettstaden når ein byrjar å klikke seg innover. Andre offentlege nettstader har ikkje nynorsk som språkval i det heile tatt. På www.mattilsynet.no finst ei rekkje tekstar på nynorsk, men alle menyar og all grafikk er på bokmål.
Samde
Erlend Bakke opplever at Kulturdepartementet har tatt saka på alvor og langt på veg er samd med han. I eit brev sendt frå Kulturdepartementet til Språkrådet i april i år går det fram at departementet ser såkalla språkversjonering som det beste jamstellingsalternativet. Departementet meiner vidare at mållova sin paragraf 8 dekkjer dette, og at det såleis ikkje er nødvendig med eit eige pålegg om språkversjonering. Samstundes bed dei Språkrådet å følgje opp dette ved å innarbeide krav om språkversjonering i tilsynsarbeidet sitt. Dei seier òg at Språkrådet må syte for at dette er i orden på www.sprakrad.no.
Må ikkje bli mindre
Erlend Bakke er litt fornøgd, men òg litt skeptisk. Først og fremst er han redd for at språkversjoneringa, altså menyar og liknande på nynorsk, skal telje med i dei 25 prosentane som nettstadene er pålagde å ha. Det kan i verste fall føre til at det blir mindre nynorsk i dei redaksjonelle tekstane, og det ønskjer han ikkje. Han stiller og spørsmål om kravet om språkversjonering bør vere heilt absolutt, og seier seg ikkje einig i at mållova sin paragraf 8 dekkjer dette.
Men alt i alt opplever han å ha blitt teken på alvor, og no ventar han berre på at Språkrådet skal svare departementet.
Klar over elendet
– Vi kjenner godt til saka, ja, men vi har ikkje svara enno, seier fagkoordinator Sigfrid Tvitekkja hjå Språkrådet til LNK-avisa.
At tilstanden for nynorsken er dårleg på offentlege nettstader, er Språkrådet smerteleg klar over. Dei fører årleg tilsyn og veit at statlege nettsider inneheld berre ti prosent tekst på nynorsk. Å måle språket på menyar og grafikk gjer dei per i dag ikkje.
– I dag er det slik at framsida og menypunkta på toppnivå skal vere på båe målformer. Men det er ikkje alltid slik, og vi er ikkje fornøgde med målbruken slik han er no, seier Tvitekkja.
Ho seier Språkrådet ser føremoner med språkversjonering slik Erlend Bakke og Kulturdepartementet skisserer. Nynorsk vil bli meir synleg i skjermmiljøet, og brukaren kan gjere eit bevisst språkval. Men saka er meir komplisert enn som så, seier Tvitekkja.
Svar følgjer
– Vi kan sjå for oss at når du opnar ei statleg nettside, så er det rimeleg stor sjanse for at du hamnar på bokmålssida av di nokon har bestemt at den er standard. Så må du aktivt velje nynorsk. Då vil nynorsken dessverre liggje eit klikk lenger vekk.
Kva forhold som må vege tyngst, har dei ikkje bestemt enno.
– Vi skal svare departementet, og vi skal gjere noko med denne saka, seier Sigfrid Tvitekkja. – Men vi må få tenkje oss godt om først.
