Lite irriterer forfattar Gunnhild Øyehaug meir enn når bokmeldarar påpeiker at bøkene hennar «er skrevet på vakkert nynorsk». Torsdag opna Dei nynorske festspela, med Øyehaug som festspeldiktar.
– For min del er den store styrken til nynorsk at det gir meg sjansen til å skrive setningar. Så enkelt er det. Eg har alltid vore skeptisk til idear om kva som er bra med nynorsk eller bokmål, og spesielt det med at nynorsk kling så vakkert, at det er eit så poetisk språk. Lite irriterer meg meir enn når bokmeldarar må påpeike at «boken er skrevet på vakkert nynorsk», seier årets festspeldiktar Gunnhild Øyehaug til Festspelavisa.
– Språket eg vaks opp med
Debutromanen hennar, «Vente, blinke», har vorte film. I fjor kom ho med ein ny roman, «Undis Brekke». Språket hennar blir ifølgje Festspelavisa skildra som leikande, morosamt, absurd og realistisk.
At ho også skriv på nynorsk, var noko ein dansk bokmeldar beit seg merke i då han skulle omtale «Vente, blinke». Bokmeldaren meinte nynorsken måtte vere eit politisk val, og boka ein måte å drive språkpolitisk kampanje på.
– For meg er nynorsk berre det språket eg vaks opp med. Det er først når ein blir eldre at ein forstår at det er mogleg å velje majoritetsspråket og dermed sleppe billegare unna. Men sjølv greier eg ikkje å tenkje viss eg skriv på bokmål. Setningane mine fell frå kvarandre, fortel forfattaren til Festspelavisa.
Ho har fått mange godt kritikkar for bøkene sine. Likevel er ho ikkje redd for ikkje å greie å leve opp til seg sjølv.
– Nei. Ein må berre lage seg eit rom der ein kan gjere det ein vil. Eg skriv om det som interesserer meg og som eg ikkje kan relatere meg til på andre måtar enn ved å skrive, seier ho.
Snakkar om eg-et
Øyehaug skal delta på fleire arrangement når ho denne veka kjem til Ørsta som festspeldiktar. Saman med forfattar Lars Amund Vaage og samtaleleiar Tom Egil Hverven skal ho prøve å kome fram til kva som skjer i litteraturen når forfattarar skriv inn eit «eg» i romanane sine.
På nettsida til Aasen-tunet røper Øyehaug at ho synest eg-et er vanskeleg. Då ho skreiv «Undis Brekke», gjekk mykje av arbeidet ut på å prøve å skrive i nettopp ei slik form.
– Tekstane mine startar ofte i eg-form, men så buttar det imot etter nokre få sider, og då går eg over til tredje person. Eg vil jo gjerne sjå personane mine utanfrå også, vil gjerne tillate meg å gå inn og ut av forteljinga. No ville eg sjå om eg klarte å skrive ein heil roman med dei grensene som eg-forma set, fortel ho.
Publikum som kjem til Dei nynorske festspela, får høyre meir både om eg-et og om ei rad andre tema. Festspela startar torsdag og arrangementa blir runda av søndag. (©NPK)