Heim Nyhende Rett og godt

Rett og godt

Å skrive rett og skrive godt; det bør vere rettesnora for offentleg tilsette. Det er i alle fall rettesnora kurshaldar Åsmund Lien jobbar etter, og slik han legg opp undervisninga si når han held kurset På saklista.

– Føremålet med eit slik kurs som På saklista er etter mi meining å setje den offentlege språkbrukaren i stand til å formulere seg med eit språk som er greiast mogeleg å forstå for den som skal lese det.

Men skal dei offentleg tilsette kunne få ein enkel språkleg kvardag, så må dei kjenne til verktøya og føle seg trygge på korleis dei bruker språket.

Valfridom

Lien har halde språkkurs for offentleg tilsette opp gjennom åra, og han ser at mange slit med nynorsken. Nynorsk har stor valfridom, og det finst mange fallgruver. Men det finst òg ei løysing:

– Vi skal ikkje lære oss alle variantane av nynorsk. Eg meiner vi må lære oss ei form som vi kjenner oss heime i, og som vi bruker heile tida. Vi treng ikkje kunne dei andre, og då blir heller ikkje valfridomen eit problem.

Stammespråket er også ei utfordring i det offentlege, seier han. Det vil seie at ein bruker ord og uttrykksmåtar som er godt kjende innanfor einskilde miljø, men som held den jamne lesaren på avstand.

– I staden for stammespråk skal vi bruke eit språk som er eintydig, og som alle kan lese og forstå.

Blandar

Det mest utbreidde problemet i den offentlege språkføringa er at mange skriv eit altfor tungvint og dermed vanskeleg språk, meiner Lien. Dette er ein arv frå skrifttradisjonen i bokmål, og eit dårleg mønster for nynorsk språkbruk. Elles ser vi også ofte at folk blandar bokmål og nynorsk, spesielt dei som ikkje har nynorsk som hovudmålet sitt.

– Vi ser tydelege merke etter bokmål i mange nynorske tekstar. Og andre overkompenserer og bruker endingane -a og -ane for mykje for å vere sikker på at det skal bli nynorsk nok.

Etter mange år med språkkurs og mange møte med offentleg tilsette, både på kurs, men òg gjennom tida han sjølv var tilsett i Os kommune, har Lien god oversikt over kva språklege utfordringar det offentlege har.

– Jobben min er då å gje dei ei handsrekking for å gjere den språklege kvardagen lettare og å motivere dei ut frå det som er oppdraget deira: Å vere folket sin tenar.


I LNK-avisa nr 5 kan du få vere med tilsette i Kvinnherad når dei er på språkkurs med Åsmund Lien. Avisa kjem i neste veke.

 

GRAMMATIKK: Kommareglar, substantiv, genitiv, framandord og forkortingar; det er jobben til Åsmund Lien å gjere dette klart og forståeleg for kommunalt tilsette på kurs. (Foto: Toyni Tobekk)

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

No kan du nominera årets nynorskkommune 2024

Kultur- og likestillingsdepartementet skal dela ut prisen «Årets nynorskkommune» 2024. Prisen, som er på 200 000 kroner, går til ein kommune eller fylkeskommune som...

Mange universitet oppfyller ikkje krava i språklova

Universitetet i Oslo, NTNU og Nord universitet er blant universiteta som ikkje oppfyller krava i språklova ifølgje Språkrådet. I 2023 var det berre nokre få...

Landstinget skal arrangerast i verdas største nynorskkommune

Landssamanslutninga av nynorskkommunar, LNK, har avgjort at landstinget i 2025 skal arrangerast i Øygarden kommune. Øygarden kommune vest for Bergen er med sine kring 40.000...

Stortingsvalet må bli eit språkval

Når dei politiske partia no meislar ut politikken dei skal gå til val på må dei hugse på nynorsken. Det må bli like lett å...