Heim Nyhende Satsar på hardingfela

Satsar på hardingfela

Hardanger og Voss folkemuseum er i gang med forprosjektet til det som kan bli eit nasjonalt hardingfelesenter.

– Dette blir ikkje først og fremst eit besøkssenter for turistar, forklarar nyleg tilsett prosjektleiar Ann Kristin Kjerland.

Museet ønskjer i staden at fokuset skal vere på instrumentet, utøvaren og musikken. Det betyr i praksis å sjå på kva utøvarane, felemakarane og formidlarane treng for å bringe tradisjonar vidare og styrkje levekåra for framtida.

Unikt

Hardingfela er eit heilt særskilt instrument. Den fint dekorerte fela har fire overstrengar, som ein fiolin, men i tillegg har ho fleire understrengar, såkalla resonansstrengar. Den eldste bevarte hardingfela stammar truleg frå 1651 og vart laga av lensmann Ole Jonsen Jaastad i Ullensvang.

– Vi har vore flinke til å samle gamle gjenstandar og folkeminne, der var vi tidleg ute her i Noreg, seier Kjerland. – Men den immaterielle kulturarven, samværsformer som speling og dansing, har vi ikkje vore like medvitne om.

Unesco definerer i konvensjonen om vern av den immaterielle kulturarven frå 2003, som Noreg slutta seg til i 2007, oppgåva slik: Det å ta vare på dei kulturelle uttrykka som finst berre i det einskilde landet.

– Det er berre vi i heile verda som har hardingfeler, og felemakarane våre forvaltar ein 5-600 år lang tradisjon. Det er viktig å halde denne kompetansen levande, seier Kjerland.

Finne det som trengst

Ann Kristin Kjerland tok til som prosjektleiar for forprosjektet 1. februar, og ho skal levere rapporten sin i februar 2013. Med seg på laget har ho ei fagleg styringsgruppe med folk frå Ole Bull-akademiet, Arne Bjørndal-samlinga, Hardanger spelemannslag, Hordaland fylkeskommune, Hardangerrådet og Hardanger og Voss folkemuseum. Dei tre siste har løyvd midlar til forprosjektet, og Hardangerrådet finansierte tidlegare søknaden til forprosjektet.

– Forprosjektet skal seie noko om kva senteret skal jobbe med, og korleis det skal finansierast. Jobben min no blir å greie ut behova på feltet, både hjå utøvarane og for kulturen, seier prosjektleiaren, som sjølvsagt håpar dette vil munne ut i eit hovudprosjekt, eit nasjonalt hardingfelesenter. Kjerland er sjølv lokalisert hjå Hardanger og Voss museum si avdeling på Utne. Kvar eit eventuelt senter skal liggje, er eit av spørsmåla forprosjektet skal svare på.

 

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

Jubel for 16 000 medlemer i Mållaget

Medlemsauken i Mållaget held fram, og 12. desember nådde Noregs Mållag 16 000 medlemer for fyrste gong sidan 1985. – Medlemer er sjølve grunnlaget for ein...

Nynorsken held stand – fleire lyspunkt enn utfordringar

I 2023 hadde Noreg 72 498 nynorskelevar i skulen, ein nedgang på rundt 9000 samanlikna med 1993 då talet var 81 668. Samstundes har bokmålselevar...

Gledeleg med viktig nynorskstøtte frå SV

SV vil prioritera fire millionar til nynorske læremiddel for vaksne innvandrarar og éin million i støtte til Noregs Mållag. – Det svært gledeleg at SV...

Leselyst, formidling, skule og bibliotek på Falturiltuseminaret

Falturiltu-seminaret samlar forfattarar, forlagsfolk, fagfolk, forskarar, studentar, lærarar, bibliotekarar og andre som jobbar med formidling av nynorsk barne- og ungdomslitteratur. Meld deg på no! Torsdag 7.11...