Heim Innspel Heilt rett?

Heilt rett?

Den viktige rettskrivingsnemnda til Språkrådet er i full sving med arbeidet. Har du meiningar om korleis nynorsken skal sjå ut, bør du engasjera deg på nettsida deira (www.sprakrad.no/Toppmeny/Aktuelt/nynorsknorm). Eg ser mellom anna at nemnda samrøystes har gått inn for å ta bort i-målet (soli, husi) i nynorsk.

Men dagens normal gjeld lenge enno. Eg les mykje i kommunale papir og finn både godt og gale i språket. Det ergrar meg at dei som verkeleg skriv god nynorsk, gjerne har nokre få skjemmefeil. Språkspalta denne gongen skal hjelpa til å få bort noko av det som skjemmer.
Verb som dekkja, svekkja, styrkja, merkja, leia er e-verb og skal skrivast til dømes: dekkjer – dekte, styrkjer – styrkte, leier – leidde. Vil du halda deg på den smale og rette vegen, unngår du uttrykk som Den raudgrøne regjeringa er *svekka, eller Ordføraren *leia møtet. Hugs og at det forskjell på Han merka (la merke til) faren, og Han merkte varene.

Kva som skal vera hankjønn og ikkje, skaper også problem for mange. Framandord på trykksvak -e blir oftast hankjønn: tribunen, rutinen, finessen, analysen, kommunen osv. Regelen er grei, men ein må kunna han, og ikkje alltid stola på dialekten. Dialekt er forresten også berre hankjønn i nynorsk. Sunnmøringane har lett for å skriva *kommuna, ser eg, og Sogndal fotball, flinke i nynorsk, har kalla ein viktig tribune for *SIL-tribuna. Så må me hugsa på rekneskapen og meisterskapen, og så heiter det faktisk ein design, tru det eller ei, både på nynorsk og bokmål.

Til slutt sender eg med fem små ord, der særleg hokjønn skaper problem. Du kan gjerne pugga anna, inga, noka, lita, eiga, for her kan det vera skjemmeflekker i det elles plettfrie språket. Du kan gjera fleire feil, hugs no kva som er rett: ei anna sak, inga sak, det var ikkje noka sak, ei lita sak, mi eiga sak.
Er du kommunal leiar og les dette, vil eg minna om ansvaret for rett og godt språk i kommunen. Eg registrer med glede at LNK no vil spandera språkkurs på dei som er først ute. Så kan de unngå at dårleg språk stikk kjeppar i hjula for den som vil informera godt. Eller at språket stikk kjelkar i hjula, som eg såg her om dagen. Slik kan ein bli til lått når ein ikkje passar på å bruka faste uttrykk rett.

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

Leselyst, formidling, skule og bibliotek på Falturiltuseminaret

Falturiltu-seminaret samlar forfattarar, forlagsfolk, fagfolk, forskarar, studentar, lærarar, bibliotekarar og andre som jobbar med formidling av nynorsk barne- og ungdomslitteratur. Meld deg på no! Torsdag 7.11...

Startar Nynorskstafetten i Nordhordland

I år er både LNK og Nynorsk kultursentrum med Noregs Mållag på Nynorskstafetten. Sidan 2013 har Norsk Målungdom og Noregs Mållag reist rundt i landet...

På høg tid å støtta læremiddel på nynorsk for vaksne innvandrarar

Å støtta opplæring i nynorsk for vaksne innvandrarar er både eit godt disktriktstiltak og eit godt integreringstiltak. Det er eit skrikande behov for læremiddel på...

Kvam herad er kåra til årets nynorskkommune 2024

Kvam herad vart i dag, måndag 21. oktober, kåra til årets nynorskkommune 2024. Kvam herad har fått prisen for: «sitt språklege medvit, for sin aktive...