Heim Innspel Pisk eller gulrot

Pisk eller gulrot

Som statstilsette skal vi halde oss til målvedtak i kommunane og fylkeskommunane. Målvedtaka er ein av piskane for å ta vare på språkformene. Er det til nytte?

Som kommunikasjonsmedarbeidar i Distriktssenteret er eg også ein av språkrøktarane internt. Eg gjer mitt beste for at vi skal skrive (og snakke) klart, tydeleg og forståeleg. Og på riktig målform. Balansen mellom målformene er ikkje noko problem. Med over 40 prosent av kvar målform både på nett og i trykksaker kjenner vi oss nokså flinke. Sidan vi er til for å tene kommunar, fylkeskommunar og departement har vi heller ikkje så mykje innbyggjarkontakt. Men vi møter krav.

Vedtak med krav om målform i skriv frå statsorgan, heiter det på fint. Sett frå den enkelte medarbeidar er det ikkje så beint fram som det kan verke. Tre fylkeskommunar skal ha skriva på nynorsk, to på bokmål og resten er ikkje så nøye på det – dei er nøytrale.

Eg har ikkje gjort noko teljing av kommunane. Lista er lang. Vedtaka om kva målform desse organisasjonane skal ha skriv frå oss på må vi jo rette oss etter. Hjelp frå dei sjølve får vi rett nok ikkje. Langt frå alle desse praktiserer den same målforma som arbeidsmålform. Resultatet er at vi vert kontakta på bokmål sjølv om vi skal bruke nynorsk i vår kontakt med den organisasjonen. Det er på dette punktet vi ikkje klarar å følgje Mållova. Utan at vi får ei einaste klage. Går eg då rundt og fortel kollegene mine at dei gjer feil, er ikkje det akkurat motiverande. Eg møter ikkje mykje forståing om eg kjem rundt med pisken og seier «skriv nynorsk».

Eg er ikkje i mot språkreglane og eit lovmessig vern av dei to målformene våre. Det eg lurar på er om det tener målet å gjere alt så firkanta. Dessutan er det mest firkanta på papiret. Strenge formuleringar om å følgje mållova kjem jamleg frå departementa. Men det skjer lite anna.

Handlar målarbeidet for mykje om krav og rettar? Kanskje vi som arbeider med språkrøkt burde leite fram dei gode gulrøtene. Fleire enn meg har ein teori om at det er lettare å skrive klart og forståeleg på nynorsk enn på bokmål. Hadde eg hatt vitskapleg grunnlag for å fortelje det, hadde eg kome langt med det argumentet. I mellomtida får eg lokke så godt eg kan.

NYNORSK INSPIRASJON

Tilbyr digitalt språkkurs for kommunetilsette

Øygarden kommune har utarbeidd eit digitalt språkkurs som handlar om grunnleggjande nynorsk grammatikk og oppgåver undervegs. Kurset er lagt inn i KS Læring. Deltakarane vert...

Klar med nynorskkurs for lærarar

Kurset er laga for at lærarar som skal bruka nynorsk og undervisa i nynorsk skal bli trygge nynorskbrukarar. På oppdrag frå Bergen kommune har Nynorskkommunane...

Kurstilbod for skular og barnehagar

Arbeidet for å styrkja språkopplæringa i det offentlege er ei prioritert oppgåve for Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK). Kursa våre blir administrerte og gjennomførte av Fretland...

Språklova: Dette er dei viktige paragrafane for nynorskkommunane

Frå og med 1. januar 2022 er nynorsk og bokmål formelt jamstilte og likeverdige språk på alle samfunnsområde. Formålet med lova er...

Har kommunen din levert høyringssvar om ny opplæringslov?

Arbeidet med ny opplæringslov er svært viktig for nynorskelevane og nynorskkommunane. LNK oppmodar alle medlemskommunane sine om å setja tydelege krav til...

Nytt samarbeid skal styrka nynorsken i barnehagane

Pirion og Sunnfjord kulturskule har laga til ei digital kursrekkje som skal hjelpa til med å styrkja nynorskarbeidet i barnehagane.

MEST LESE

Nynorsken held stand – fleire lyspunkt enn utfordringar

I 2023 hadde Noreg 72 498 nynorskelevar i skulen, ein nedgang på rundt 9000 samanlikna med 1993 då talet var 81 668. Samstundes har bokmålselevar...

Gledeleg med viktig nynorskstøtte frå SV

SV vil prioritera fire millionar til nynorske læremiddel for vaksne innvandrarar og éin million i støtte til Noregs Mållag. – Det svært gledeleg at SV...

Leselyst, formidling, skule og bibliotek på Falturiltuseminaret

Falturiltu-seminaret samlar forfattarar, forlagsfolk, fagfolk, forskarar, studentar, lærarar, bibliotekarar og andre som jobbar med formidling av nynorsk barne- og ungdomslitteratur. Meld deg på no! Torsdag 7.11...

Startar Nynorskstafetten i Nordhordland

I år er både LNK og Nynorsk kultursentrum med Noregs Mållag på Nynorskstafetten. Sidan 2013 har Norsk Målungdom og Noregs Mållag reist rundt i landet...