Heim Blogg Side 23

Det Norske Teatret og Samlaget inviterer til skrivekonkurranse som speglar samtida

Svein Olav B. Langåker
-
0
Det Norske Teatret og Samlaget inviterer til skrivekonkurranse som speglar samtida

Det Norske Teatret og Samlaget inviterer til skrivekonkurranse i samband med Fossefestivalen 2021 i september. Juryen er på jakt etter historier, erfaringar og forteljingar som kan bli til bok eller framsyning på scenen.

Utgangspunktet for konkurransen er at norsk litteratur og scenekunst må spegle samtida vår.

– Kunsten skal vere relevant for alle, uavhengig av kulturell bakgrunn. No ønskjer vi å ta nok eit skritt på vegen mot eit meir representativt teater- og litteratur-Noreg. Vi inviterer skrivande med minoritetsbakgrunn og/eller fleirkulturell bakgrunn til å delta med tekstar. Vi er på jakt etter historier, erfaringar og forteljingar som kan bli til bok eller framsyning på scenen, seier forlagssjef i Samlaget, Håkon Kolmannskog i ei pressemelding.

Tekstane kan ha barn, ungdom eller vaksne som målgruppe.

Ein jury frå Samlaget og Det Norske Teatret vil lese og vurdere alle bidraga. Vinnaren blir honorert med 30 000,–. Forfattaren får sjansen til å vidareutvikle teksten mot bokutgiving eller teateroppsetjing i samarbeid med forlaget og/eller teateret.

Utlysningteksten kan du lese HER

Nynorsk skal ha jamstelling i den digitale epoken òg

Redaksjonen
-
0
Nynorsk skal ha jamstelling i den digitale epoken òg

Utdanningsforbundet Vestland meiner det er viktig å kjempe for gode og likestilte rettar i det som gjeld bruken av eins eige skriftspråk.

Vestland fylke har ansvaret for den overveldande majoriteten av elevar som har nynorsk som hovudmål. Det er difor naturleg at vi som Utdanningsforbundet Vestland tar ei aktiv rolle i å kjempe for gode og likestilte rettar i det som gjeld bruken av eins eige skriftspråk.

Utdanningsforbundet Vestland meiner det er viktig å kjempe for gode og likestilte rettar i det som gjeld bruken av eins eige skriftspråk. Dette bør vi gjere på dei naturlege arenaane vi har som tillitsvalde, frå plasstillitsvald sitt nivå og heilt til topps i organisasjonen. I eit samfunn der den språklege majoriteten nyttar bokmål, vil vi stadig ha utfordringar for å gje skriftspråket vårt den plassen den skal ha, og fortener.

Nynorskfylket

Vi i Utdanningsforbundet Vestland er i den samanheng glade for at vi har med ein representant i «Nynorskfylket Vestland», eit nettverk med aktørar både frå det offentlege, næringslivet, sivilsamfunnet og kulturlivet. Vi har med Turid Strømmen, som har lang erfaring både som nynorskbrukar, lærar og tillitsvald, og er veldig glade for at vi har ho med i dette viktige nettverket. Dette er eit engasjert nettverk som tek tak i både kortsiktige og langsiktige perspektiv for å trygge og styrke bruken av nynorsk.

I tillegg har vi sjølvsagt ein god pådrivar i Noregs Mållag, som alltid gjer nynorskstemma gjeldande i små og store spørsmål som gjeld språket vårt.

Utestemme frå vest

Ei av dei store utfordringane i dag er at dei brukargrensesnitta som vi bruker i programvare og nettlesarar i liten til ingen grad tek omsyn til nynorskbrukarar. Ikt-bransjen nyttar bokmål og engelsk, og brukar ikkje ressursar på breidda i norsk språk. Dette har vi høve til å gjere noko med. Vi har mellom anna på trappene ei ny opplæringslov, der det er fullt høve til å lovfeste eit krav om at datamaskiner og programvare må reknast som læremiddel, og difor falle inn under kravet om å tilby like god kvalitet på nynorsk som på bokmål.

Vi håper at dette kjem med i reelt framlegg til ny opplæringslov som kjem no i vår, men vi veit det ikkje. Utdanningsforbundet sentralt har ikkje prioritert dette i sine tilbakemeldingar til det arbeidet som vart gjort i fjor med Opplæringslova, og om vi skal få det med i endeleg lov, avheng det av tilrådingar med utestemme frå vest. Denne dynamikken er òg skildra i dette innlegget frå i fjor.

Ordføraropprør

I påvente av at det skjer noko med ny opplæringslov har det heldigvis blitt teke andre og prisverdige initiativ. Det har no gått ut eit brev, underskrive av 108 ordførarar, som vil stille språklege krav til tilbydarar av digitale varer til bruk i skulen. Initiativet til brevet er teke av mållaga i Ørsta, Volda, Stranda og Ulstein. Oppropet er organisert av Nynorsk kultursentrum, Noregs Mållag, Landssamanslutninga av nynorskkommunar og Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa. Til vår glede ser vi at språkpolitikk fenger på tvers av andre politiske skiljeliner, noko som viser kor viktig det er.

Brevet går til Google, som er den desidert største aktøren innanfor pedagogisk programvare, og som og sel Chromebook, som er den mest populære datamaskinen for elevar. Ordførarane krev at Google har eigne språkversjonar for nynorsk av programvare og appar på G Suite for utdanning, inkludert program for tekstbehandling, rekneark, presentasjonar, kalender, videomøte og e-post, Google Chromebook og Google Classroom, og at det vert utvikla nynorske retteprogram som har same kvalitet som på bokmål.

Utdanningsforbundet Vestland roser og støtter dette initiativet, og står samla om standpunktet at ei utvikling der nynorsk språk ikkje er med på ferda, er ei diskriminerande og fattig utvikling som vi ikkje vil ha. Her kan du lese meir om oppropet som går til Google, og vi oppmodar alle til både å følgje med i utviklinga, og ta del i debatten, når den kviknar til med ujamne mellomrom. På tide med fyr i bålet.

Innlegget blei først publisert på Utdanningsforbundet sine heimesider.

Vestland overtek Fylkesleksikonet for Sogn og Fjordane

Svein Olav B. Langåker
-
0
Vestland overtek Fylkesleksikonet for Sogn og Fjordane

Vestland fylkeskommune tek over ansvaret for Fylkesleksikon for Sogn og Fjordane, som inneheld rundt 7.000 lokalhistoriske artiklar.

Fylkesleksikonet har vore ei digital formidlingsteneste sidan 2001, med NRK Sogn og Fjordane som initiativtakar. NRK drifta tenesta fram til 2015, då Allkunne tok over.

Allkunne er ei avdeling i stiftinga Nynorsk kultursentrum.

Frå i år skal Nynorsk kultursentrum samarbeide med Store norske leksikon om meir nynorsk leksikoninnhald på snl.no, og Allkunne blir avvikla. Det gjer at Vestland fylkeskommune tek over ansvaret for fylkesleksikonet.

Det lokalhistoriske arkivet er no ein del av verksemda til arkivseksjonen i avdelinga for kultur, idrett og inkludering i Vestland.

– Vi er svært glade for at Fylkesarkivet tek over Fylkesleksikonet, slik at folk framleis får tilgang til dette innhaldet, seier tidlegare Allkunne-redaktør Stina Aasen Lødemel i ei pressemelding frå Nynorsk kultursentrum.

Fylkesleksikonet inneheld artiklar om kommunar, bedrifter, stader, personar, historie, næringsliv og kulturliv, organisasjonar og mykje meir. (©NPK)

Google har ingen planar om meir nynorsk

Svein Olav B. Langåker
-
0
Google har ingen planar om meir nynorsk

108 ordførarar i Noreg har skrive brev til Google Norge og krev nynorskversjonar av program som er mykje i bruk i skulen. No svarar Google på oppropet.

I eit opprop frå nær ein tredjedel av alle ordførarane i Noreg, blir gigantselskapet utfordra til å sikra at dei over 90 000 nynorskelevane får møta språket sitt i alle skuleverktøya til Google.

Ikkje meir nynorsk i G Suite

Framtida.no har spurt Google Norge-sjef Tine Austvoll Jensen om kommentar på oppropet og om Google vil gjera noko for å få fleire verktøy på nynorsk, og kva tid det vil skje.

Andrea Lewis Åkerman, fungerande kommunikasjonssjef i Google Norge, skriv dette i ein epost til Framtida.no:

– Målet vårt med G Suite for utdanning er å tilby ein gratis pakke med verktøy som gjer undervisninga meir produktiv og som hjelper lærarar med å engasjera og inspirera studentar til å læra. Meir enn 140 millionar studentar og lærarar over heile verda bruker for tida desse verktøya til undervisning, læring, samhandling og deling – alt på éin stad.

– Mange lærarar over heile Noreg kan bruka og bruker dagleg plattforma vår til å undervisa på ulike tale- og skriftspråk, inkludert nynorsk. Me jobbar alltid med å forbetra og legga til fleire språk i tilbodet vårt, men når det gjeld verktøya me tilbyr som ein del av G Suite for utdanning, kan me for augneblinken ikkje auka støtta for nynorsk.

I ei undersøking Framtida.no gjennomførte i fjor, svara fire av fem lærarar ved nynorske grunnskular at klassen deira må bruka digitale ressursar på bokmål minst éin gong i veka – sjølv om dei kunne ønskt dei var på nynorsk.

Les også: Mållaget krev at nynorsken blir sikra i digitale læremiddel

Å vera eller ikkje vera for a-infinitiv – blir du med på A-laget?

Svein Olav B. Langåker
-
0
Å vera eller ikkje vera for a-infinitiv – blir du med på A-laget?

SKRÅBLIKK: Samfunnet er snik-infisert av e-infinitiv. Slik vernar du deg sjølv mot å verta utsett for e-infinitiv-sjuka.

Det skjer oftare og oftare. E-infinitiv snik seg inn i tekstar, stilar, lekseplanar, avisartiklar, sakspapir, Facebook-oppdateringar og lesarbrev. Til og med i stortingsreferat blir hardingar, sunnhordlendingar, strilar og sogningar sitert med e-infinitiv. Det er nesten som eg høyrer Liv Signe Navarsete ropa ut: «Du veit ikkje kva du snakkar om!»

Bommar og feilar

Men langt verre enn at reint e-infinitiv vinn fram: I same tekst møter ein oftare og oftare både «vere» og «vera», «gjere» og «gjera» og «feile» og «bomma». I stadig fleire andre artiklar eg les, anten dei kjem inn til oss i Framtida.no eller eg les dei andre stader, så møter eg både a-infinitiv og e-infinitiv i same tekst.

Elevar, lærarar, rektorar, journalistar og tilsette i stat og kommune – mange gjer ofte denne feilen. Også her i Framtida.no hender det at me blandar e- og a-infinitiv. Men e- eller a-infinitiv er ikkje ei smakssak. Skriv du ein tekst, så skal du halda deg til éin av dei, ifølgje offisiell nynorsk rettskriving.

«Lat alle voner fara!»

Viss du har følgd godt med i norsktimane på skulen, så vil du kanskje ila til med at det er lov med kløyvd infinitiv. Det er sant. Men det er ein smal og risikofull sti å legga utpå.

Språkrådet skriv at det er tre vegar til å læra kløyvd infinitiv skikkeleg:

1) kjennskap til eit austlandsmålføre (med visse justeringar)

2) kunnskap om skrivemåten i gamalnorsk

3) ei liste med 304 verb som skal ha a-infinitiv

Skal du bruka kløyvd infinitiv og få A på eksamen, så er det berre til å setja i gang med éin gong. Då må du pugga dei 304 verba, skaffa deg inngåande kunnskap i verbbøying i gamalnorsk og/eller bli god på kjennskap til austlandsmålføre. Men pass deg for dei visse justeringane!

Som det står over porten for kløyvd infinitiv: «Lat alle voner fara de som går inn!»

Kven kjempar for a-infinitiven?

Av alle små eller store problem i verda, så er det dei færraste som kjempar den rake og reine a-infinitiven si sak. Det er så vidt eg veit ingen nasjonale institusjonar som arbeider for a-infinitiv. Nynorsk pressekontor brukte e-infinitiv om lag 12 gonger så mykje som a-infinitiv i 2020. På nettsidene til NRK brukte dei e-infinitiv på nynorsk cirka 6 gonger så mange gonger som a-infinitiv.

Ivar Aasen-tunet har innført e-infinitiv i språknorma si, sjølv om Aasen sjølv brukte a-infinitiv. I Det Norske Samlaget bruker dei e-infinitiv i nesten all omtale av bøkene dei gjev ut. Eitt av dei heiderlege unntaka frå vårkatalogen er boka med den slåande tittelen «Kunsten å irritera seg over skrivefeil» av Kristin Fridtun.

På Det Norske Teatret har dei utrydda a-infinitiven frå eigenomtalen av teaterstykke. Nokon vil kanskje seia at det er provinsielt av hovudstadsteateret – all den tid nynorskens mest verdskjende dramatikar Jon Fosse går andre vegen og no berre nyttar a-infinitiv i verka sine.

Bli med på A-laget!

I tillegg til Jon Fosse er lokalaviser som Sogn Avis, Hordaland og Sunnhordland og enkeltkommunar viktige. Mange kommunar har fastsett språkbruksplanar med a-infinitiv. Men planane må bli følgde opp. Skulane og barnehagane må gjera innbyggjarane sine trygge på eit talemålsnært skriftspråk og stoppa snik-e-infinitiviseringa i samfunnet!

For viktigast er alle dei som bruker a-infinitiv i dialekten sin. Fleirtalet av nynorskbrukarane gjer det, anten dei bur i indre Sogn, Hordaland eller Rogaland. Og heile poenget med nynorsken er jo at han er bygd på talemålet vårt. Så sogningar, hardingar, strilar, sunnhordlendingar, rogalendingar og alle andre som vil: Det er trygt og godt å vera heime i a-infinitiven!

Bli med på A-laget du òg!

Biskop Kari Veiteberg heidra med nynorskpris på 60-årsdagen

NPK
-
0
Biskop Kari Veiteberg heidra med nynorskpris på 60-årsdagen

Biskop Kari Veiteberg har vist korleis nynorsk kan brukast til å skapa nærleik og setja ord på det viktigaste i livet, meiner Noregs Mållag som torsdag heidra Veiteberg med Målprisen. Same dagen fylte ho 60 år.

Eigentleg skulle Veiteberg fått prisen på landsmøtet til Noregs Mållag i fjor, men på grunn av koronapandemien, har prisutdelinga blitt utsett gong på gong. Med 60-årsdagen til biskopen, baud det seg endeleg eit passande høve.

I grunngjevinga blir det peikt på at Kari Veiteberg som biskop i Oslo bispedøme er godt synleg i Kyrkja – ikkje berre i Oslo, men over heile landet. Gjennom radio og TV er det mange som har lytta til bodskapen hennar og gledd seg over sunnhordlandsdialekten hennar, meiner Mållaget.

– Med den som klangbotn brukar ho røysta og språket godt, heiter det.

Set ord på livet

Mållaget trekkjer særleg fram evna Veiteberg har til å finna ord og språk som når inn til menneske i mange ulike livssituasjonar.

– Som prest og seinare biskop har Kari Veiteberg sett ord på dei viktigaste kjenslene og hendingane i livet. Om fødsel og død, om kjærleik og sorg, og om tru og håp. Ja, om livet sjølv, heiter det i grunngjevinga.

Noregs Mållag meiner at ho i dette arbeidet har vist kor mykje språket og nynorsken rommar og ber med seg.

– Ho syner oss kor nært det blir, desse møta mellom menneska og trua. At ein kan finna trøyst og få kvile i orda, og til andre tider bli løfta av bodskapen og orda, utdjupar Mållaget i grunngjevinga.

Gjennom måten Veiteberg brukar språket på, meiner juryen at ho gjer trua nærmare for dei som trur og meir levande for dei som ikkje trur.

Glad og audmjuk

Sjølv er Kari Veiteberg glad og takksam for prisen.

– Det er ei ære. Eg er svært glad for at det blir verdsett at ein leiar brukar nynorsk i det offentlege rommet. Det er viktig for meg. Eg er ei målkvinne, og som kyrkjeleiar er eg oppteken av å bruka hjartespråket.

At ho som biskop i Oslo brukar dialekt og skriv nynorsk, tek ho likevel ikkje som ei sjølvfølgje. Då ho på 1990-talet skreiv andaktar i Aftenposten, blei ho rådd til å skriva på bokmål for å få fleire lesarar. Etter å ha rådført seg med Berge Furre, valde ho å halda på nynorsken. Det har ho halde fram med også at ho blei biskop.

Positive tilbakemeldingar

– Men eg følgjer sjølvsagt reglane for det som er vedteke om at liturgiane i bispedømet skal vera på bokmål, legg ho til.

Når ho går på preikestolen og held preike, brukar ho konsekvent nynorsk og dialekt. Det same gjeld om ho skal halda talar, andaktar og appellar.

– Reaksjonane som kjem til meg har berre vore positive. Folk synest eg har så fin dialekt. Mange spør om eg er i slekt med Herborg Kråkevik. Då kan eg fortelja at det er stor forskjell på Jondal og Stord, og så blir det ofte ein god samtale.

Om ein hadde skrudd klokka tilbake ein del år, trur Veiteberg folk ville vore meir avmålte.

– Generasjonane før meg har hatt det verre. Eg står på skuldrene til folk som Berge Furre, Jon Fosse og ein stor flokk andre kjende og ukjende som har tenkt at folk har godt av å høyra at det finst ulike dialektar i landet vårt.

Flink til å knota

Språk har alltid vore viktig for Kari Veiteberg. Det same har den nynorske identiteten. Då ho skreiv doktoravhandlinga si i teologi, valde ho også å skriva på nynorsk.

– Det handlar om å utvida eit fagområde på hjartespråket. Eg mista sjølvsagt ein del lesarar som berre kan engelsk, men ved å skriva ein doktorgrad på hjartespråket mitt, synest eg at eg har gjort ei teneste for faget mitt.

I arbeidet som prest og biskop er det aller viktigaste for henne å bruka språket på ein måte som andre forstår. Det betyr at ho ikkje alltid kan tvihalda på eigne ord og uttrykk.

– Eg har jobba ein del med folk som nyleg har kome til Noreg. Då knotar eg som berre det. Men eg tek det ikkje for gitt at folk ikkje forstår nynorsk. Det er det mange som kan forstå.

Hyllar kvinneprest-pioner

På same måten som Kari Veiteberg er takksam for at andre har gjort det lettare å vera nynorskbrukar, er ho glad for at andre kvinner har bana veg for kvinnelege prestar.

– Eg tek det ikkje for gitt at det går an å vera kvinne og prest, seier ho.

Ho meiner det er all grunn til å feira at det i år er 60 år sidan Ingrid Bjerkås blei tilsett som den første kvinnelege presten i Noreg. Sjølv hugsar Veiteberg godt då ho møtte ein kvinneleg prest på ein speidarleir.

– Eg hadde ikkje sett noko slikt som var prest før. Hadde eg ikkje møtt denne kvinna, trur eg ikkje eg kunne sett det for meg. Eg tek difor aldri dette som sjølvsagt. Det at eg får lov til å vera nynorsktalande og kvinne, er noko eg takkar Gud for.

Ord til trøyst og håp

Det siste året har vore eit annleisår for kyrkja som for alle andre. Kyrkjene har blitt mindre tilgjengelege. Dei menneskelege møta færre. Kyrkja har likevel spelt ei viktig rolle, meiner Veiteberg.

På Facebook, YouTube og andre digitale flater har kyrkjer over heile landet sendt gudstenester, bedt bøner, sunge salmar, lyst velsigning og formidla ord om trøyst og håp.

– Som kyrkje veit vi at vi er nødvendige – både i samfunnet og for folk. Vi kan vera eit øyra som høyrer og eit ansikt som spør korleis det går. Vi treng kyrkja som eit fyrlys som kan vera der og ta vare på, fortelja folk at vi ber for dei eller tenner lys for dei når dei kjenner at livet er mørkt og tungt, slår biskopen fast.

Åndelege bensinstasjonar

Sjølv om Kyrkja har blitt flinke til å finna gode digitale løysingar, strekar Veiteberg under at saknet etter å møtast er stort. Mange saknar også opne kyrkjer der dei kan koma inn og vera stille, sjå, høyra og tenna lys. Åleine eller saman med nokre få andre.

Veiteberg reagerer difor sterkt på at kyrkjene i Oslo må halda stengt, medan bibliotek, vinmonopol og enkelte butikkar har fått opna igjen.

– Eg synest det umusikalsk. Vi veit at kyrkjeromma og det å få sjå nokon er heilt livsnødvendig i livet til mange, seier ho.

Biskopen meiner politikarane i hovudstaden bør læra av ordføraren i Berlin.

– Då det var snakk om kva livsnødvendige tilbod som ikkje kunne stengja, tok han med bokhandlarane. Han kalla bokhandlarar for åndelege bensinstasjonar. Det same vil eg seia om kyrkjeromma, seier Kari Veiteberg. (©NPK)

Nynorsk næringslivspris 2020 til Arne Brimi

Svein Olav B. Langåker
-
0
Nynorsk næringslivspris 2020 til Arne Brimi

Nynorsk næringslivspris 2020 er tildelt kokk, gründer og forretningsmannen Arne Brimi.

– Vi er svært glade for å kunne gje Nynorsk næringslivspris til Arne Brimi. Han har gjennom mange år vorte eit ikon på bruk av dialekt, anten det er på fjernsynet eller i andre medium. Og han nyttar nynorsk i marknadsføringa si med stor suksess, seier Anders Riise, juryleiar for Nynorsk næringslivspris.

Nynorsk næringslivspris vart fyrste gong delt ut i 2006. Føremålet med prisen er å fremje innsats for og bruk av nynorsk i næringsverksemd. 

– Arne Brimi er nok mest kjend som kokk, men det er ikkje godt å skjule at også den særeigne dialekta og skriftspråket er ein viktig del av merkevara Arne Brimi.

Arne Brimi driv fleire og er engasjert i endå fleire verksemder som er tufta på mykje lokal tradisjon og berekraft. Det er då godt å sjå at Arne Brimi er oppteken av reine råvarer og tradisjonelt handverk, og at nynorsken vert ein naturleg del av denne filosofien.

– Juryen håpar at nyetablerarar og andre gründerar merkar seg dette og held fast på nynorsken, og nyttar han til sin fordel i næring og marknadsføring, seier Anders Riise.

Juryen i Noregs Mållag håpar også at prisen er til inspirasjon for Arne Brimi og folka rundt, og gjev kraft til også å nytte nynorsk i det vidare arbeidet. Det trur vi vil løne seg.

Prisen vart delt ut i Vågå i dag.

Juryen for Nynorsk næringslivspris er Anders Riise, leiar, Marianne Granheim Trøyflat, Olin Johanne Henden, Kristofer Olai Ravn Stavseng og Øystein Skjæveland.

108 ordførarar krev nynorsk for skuleelevane sine på Google

Svein Olav B. Langåker
-
0
108 ordførarar krev nynorsk for skuleelevane sine på Google

108 ordførar i fylke og kommunar med nynorskelevar har skrive brev til Google og krev nynorskversjonar av program som er mykje i bruk i skulen.

Kvart år byrjar mellom 7 000 og 8 000 førsteklassingar med nynorsk som opplæringsspråk i norsk skule. Det er over 90 000 i grunnopplæringa.

– Det er viktig for oss, som ordførarar, at desse barna skal ha like høve til å bli trygge på språket sitt og digitale ferdigheiter som andre elevar i norsk skule, seier ordførar i Stad Alfred Bjørlo i pressemeldinga.

I ei undersøking Framtida.no gjennomførte i fjor, svara fire av fem lærarar ved nynorske skular at klassen deira må bruka digitale ressursar på bokmål minst éin gong i veka – sjølv om dei kunne ønskt dei var på nynorsk.

Bergen og Stavanger støttar kravet

Blant dei 108 ordførarane som støttar oppropet er ordføraren i Bergen Marte Mjøs Persen, Stavanger-ordførar Kari Nessa Nordtun og fleire andre frå språknøytrale kommunar og nynorskkommunar.

Saman krev dei at Google har eigne språkversjonar for nynorsk av programvare og appar på:

  • G Suite for utdanning, inkludert program for tekstbehandling, rekneark, presentasjonar, kalender, videomøte og e-post
  • Google Chromebook
  • Google Classroom
  • Nynorsk rettskrivingsprogram

LES OGSÅ: Elevorganisasjonen: – Viktig at kommunane torer å investere i digitale læremiddel

Ber Google om å støtta nynorskelevane

Google er éin av to store aktørar for digital infrastruktur i grunnskulen og vidaregåande opplæring.

– Dessverre tilbyr ikkje Google nynorskversjonar av program og appar eller tilfredsstillande nynorske rettskrivingsprogram. Me vil med dette brevet oppmoda Google til å gjera det mogleg for skulane å bruka tilboda som dei tilbyd, og samstundes støtta opp om nynorskelevane, seier Alfred Bjørlo.

Initiativet til brevet er teke av mållaga i Ørsta, Volda, Stranda og Ulstein. Nynorsk kultursentrum, Noregs Mållag, Landssamanslutninga av nynorskkommunar og Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa har samarbeidd om å organisera oppropet.

Dei bed Google om eit samarbeid for å få nynorsk på plass i den digitale infrastukturen for skulen.

LES OGSÅ: Mållaget krev at nynorsken blir sikra i digitale læremiddel

Meir enn 200.000 kroner til nynorsk på festivalar og turnear

NPK
-
0
Meir enn 200.000 kroner til nynorsk på festivalar og turnear

Nynorsk kultursentrum får i overkant av 200.000 kr frå Kulturdepartementet. Det vil dei bruke til å formidle nynorsk på utstililngar og arrangement.

– Dette gir oss høve til å formidle nynorsk på turnear med utstillingar og arrangement i heile landet og på festivalane våre, seier direktør Per Magnus Finnanger Sandsmark i Nynorsk kultursentrum, i ei pressemelding.

Regjeringspartia delte 21. januar 2021 ut gåveforsterkingsmidlar. Nynorsk kultursentrum får desse midlane fordi Fritt Ord, Sparebank1 Søre Sunnmøre, Sparebankstiftinga Hardanger og Sparebanken Vest har gitt rause bidrag til stiftinga i 2021.

– Vi er glade for at vi har gode samarbeidspartar, både nasjonalt og lokalt, som bidreg til meir språk, kultur og kunnskap til heile landet, seier Sandsmark.

I 2021 skal Nynorsk kultursentrum arrangere Poesifestivalen i Ulvik, Litteraturdagane i Vinje og Festspela i Ørsta og Volda. Stiftinga skal òg sende ut nye utstillingar om dialekt og bibelspråk, og arrangement for både barn og vaksne, på turné til kommunar i heile landet, skriv dei i pressemeldinga.

Nytt håp for bokbåten «Epos»

NPK
-
0
Nytt håp for bokbåten «Epos»

27 kommunar på Vestlandet vil arbeide for at bokbåten «Epos» igjen skal ut på bølgjene i teneste for litteraturen.

Den tradisjonsrike bokbåten vart sett på land i fjor, til store protestar frå mange hald.

No vil kommunane teste ein desentralisert modell for eit litteraturhus på sjøen. Planen er å organisere ein litteraturfestival på den tradisjonsrike båten med formidling av litteratur, samtalar, utstillingar og utlån av litteratur.

Det er Strilabiblioteket i Alver kommune som eig pilotprosjektet, der også Kvam herad og Ullensvang kommune er med, melder Hardanger Folkeblad.

– Nedlegginga av bokbåttenesta har vore eit stort tap for kulturlivet på Vestlandet, særleg for dei små stadene langs kysten og langt inn i fjordane, skriv Strilabiblioteket i ein søknad om stønad til Fritt Ord.

Båten skal etter planen gå mellom 27. september og 25. november. Førebels har Kvam fått tildelt éin dag der båten skal liggje ved kaia i Øystese. Kommunane har sjølve ansvar for å laga program og stilla med personale.

Biblioteksjef i Kvam, Ragna Helene Soldal, seier ho er svært begeistra for prosjektet. (©NPK)

Stortingspolitikar ut mot NRK: – Trengst meir konkrete svar enn gode intensjonar

Redaksjonen
-
0
Stortingspolitikar ut mot NRK: – Trengst meir konkrete svar enn gode intensjonar

NRK klarte ikkje nynorskkravet for 2020. No etterlyser Tore Storehaug (KrF) og Kringkastingsringen konkret handling som sikrar auka nynorskbruk i statskanalen.

Måndag annonserte NRK at dei ikkje klarte kravet om 25 prosent nynorsk i 2020. Den endelege utrekninga synte at berre 24,2 prosent av innhaldet til NRK var på nynorsk.

Dårlegast stod det til på nett, der berre 17 prosent av innhaldet var skrive på nynorsk.

Stortingspolitikar Tore Storehaug (KrF) seier i ei pressemelding til Framtida.no at han forventar meir av statskanalen:

– Det er bra at NRK sine talspersonar seier dei tek det på alvor og vil betre seg, men her trengst det meir konkrete svar enn gode intensjonar.

– Bør sikte høgare

2019 var første – og einaste – året NRK har klart kravet, med 25,2 prosent innhald på nynorsk.

– Eg forventar meir av NRK. Tidlegare ser det ut som at ein har sikta seg inn på å klare målet hårfint. Ein bør sikte høgare enn det, seier Storehaug.

Stortingspolitikaren peikar på at NRK har sterk kompetanse på opplæring av nynorskjournalistar, mellom anna gjennom rekrutteringstiltaket Nynorsk Mediesenter i Førde, og etterlyser konkret handling:

– Når ein likevel ikkje når måla ventar eg å sjå konkrete forslag til korleis ein skal få auka nynorskbruken så ikkje denne situasjonen kjem igjen og igjen.

Kringkastingsringen: – Tilset fleire nynorskjournalistar

Kringkastingsringen meiner det er flott med krafttak, å vekkje sovande nynonorskbrukarar og å ha språkkontaktar i redaksjonane, men at desse tiltaka ikkje er nok:

Inger Johanne Ruset er leiar i Kringkastingsringen, som arbeider for språkmangfald i norske medium. Foto: Kringkastingsringen

– Det er berre éi løysing på dette: tilset fleire nynorskjournalistar, seier leiar Inger Johanne Ruset i ei pressemelding.

Ho peikar på at nynorsktala i aktualitetskanalane NRK1, P2 og P3 og på NRK.no har vore jamt låge i mange år, og at dersom NRK verkeleg vil ta grep, så er fleire nynorskjournalistar i desse kanalane den naturlege staden å starte.

Ruset registrerer at NRK-sjefen legg noko av skulda på koronaviruset, men meiner at problema stikk djupare enn som så.

– Den ekstraordinære situasjonen har heller avslørt korleis det eigentleg står til i aktualitetsprogramma og i nettredaksjonane.

Ruset peikar på at dersom det var nok nynorskjournalistar i NRK, så ville ikkje koronasituasjonen hatt så mykje å seie for nynorskprosenten, og at ein skulle tru pandemien råka språkformene nokolunde jamt.

– No ser det ut til at nynorsk er noko ein held på med på solskinsdagar og i medvind, men om det smell og buttar imot, så fell ein ned på bokmål. Eg tykkjer det er synd, seier Ruset, som lovar å ta opp problemstillinga med NRK-sjefen ved første høve.

Les også intervjuet med artist og «nynorsktalent» Synne Vo: – Eg har alltid vore den irriterande i klassen som har vore nynorskforkjempar.

Foto av Ronny Brede Aase: Gyldendal. Kollasj: Framtida.no

NRK klarte ikkje nynorskkravet i 2020: – Skuffande

Redaksjonen
-
0
NRK klarte ikkje nynorskkravet i 2020: – Skuffande

NRK kunne juble over å ha nådd nynorskprosenten for første gong på 50 år i 2019. I 2020 svikta statskanalen igjen.

NRK annonserte måndag at dei ikkje klarte kravet om 25 prosent nynorsk i 2020.

Den endelege utrekninga syner at berre 24,2 prosent av innhaldet til NRK var på nynorsk.

– Her må vi ta rev i segla og skjerpe oss, seier kringkastingssjef Thor Gjermund Eriksen til NRK.

Kringkastingssjefen peikar på at dei mange direktesendingane knytt til koronapandemien har trekt prosenten ned, då statskanalen ikkje har nok nynorsktalande programleiarar på dei nasjonale flatene.

– Ekstra ille

Det er likevel på nett at det står dårlegast til med nynorsken hjå NRK: Berre 17 prosent av det skriftelege innhaldet til statskanalen var på nynorsk.

Det er også ein tilbakegang frå 2019, året NRK nådde det samla kravet, då nynorskdelen på nett var 18 prosent.

– Vi har gått ned frå i fjor og det er ekstra ille, seier språksjef i statskanalen, Karoline Riise Kristiansen til NRK.

Ho seier statskanalen lyt bruke meir nynorsk, og vekkje dei som har nynorskkompetanse, men ikkje er flinke nok til å bruke den.

– At vi greidde det i 2019 kan ikkje bli ståande som eit eingongstilfelle, seier Kristiansen til NRK.

Mest nynorsk er det hjå NRK 2 og NRK Super, med høvesvis 30,6 og 29,9 prosent nynorsk.

Norsk Målungdom: – Treng sjå språket sitt, også i krisetid

– Vi har forståing for at 2020 var eit heilt spesielt år, der andre ting enn språk var i fokus. Det er likevel skuffande, for nynorskbrukarane treng å sjå språket sitt, også i krisetid, seier Gunnhild Skjold, leiar i Norsk Målungdom, i ei pressemelding.

Leiar i Norsk Målungdom, Gunnhild Skjold. Foto: Frida Pernille Mikkelsen / Norsk Målungdom

Ho peikar på at det ikkje berre er i statskanalen nynorsk vart nedprioritert i fjor, og viser til at fleire universitet har nytta pandemien som ei orsaking for å ikkje gje eksamensoppgåver på nynorsk.

No forventar målungdomleiaren betring i år:

– NRK treng å ha gode nok rutinar til at dei også hugsar på nynorskansvaret sitt når det er andre ting som står i fokus. Dei rutinane håpar eg dei får på plass i 2021, seier Skjold.

Målungdommenleiar Gunnhild Skjold (t.v.), Unge Venstre-nestleiar Ane Breivik og AUF-leiar Astrid Willa Hoem er skuffa over Unge Venstre-vedtaket. Foto: Ingunn V. Steinsvåg , Unge Venstre, Bent Sønvisen/Ap
1...222324...371Side 23 av 371

LNK.NO

KONTAKT LNK:

Dagleg leiar Svein Olav B. Langåker, 948 75 365

post@lnk.no

 

Ved å bruka LNK.no aksepterer du bruk av informasjonskapslar.

Les meir om personvernpolitikken vår!

TAKK FOR STØTTA